လင္းခါးရဲ႕ ေျဖာင့္ခ်က္မ်ား
စာအုပ္အမည္ - ေခတ္က ႐ုိက္စစ္ေတာ့ ကဗ်ာေတြ ထြက္လာတယ္
ေရးသူ - လင္းခါး
ထုတ္ေ၀သည္႔ကာလ - ေမ၊ ၂၀၁၅
ထုတ္ေ၀သည္႔တုိက္ - ေဗာဓိရိပ္ အႏုပညာ
မ်က္ႏွာဖုံးဒီဇုိင္း - ႏွႏွင္းႏြယ္ၿဖိဳး
၂၀၁၅၊ ေမလမွာ ကဗ်ာဆရာလင္းခါးရဲ႕ တတိယေျမာက္တစ္ကုိယ္ေတာ္အျဖစ္`ေခတ္က ႐ုိက္စစ္ေတာ့ ကဗ်ာေတြ ထြက္လာတယ္´ လုိ႔ ေခါင္းစဥ္ေပးထားတဲ့ ကဗ်ာစာအုပ္တစ္အုပ္ထြက္လာပါတယ္။ ၂၀၁၁ ေဖေဖာ္၀ါရီမွာ `ယွဥ္႐ုန္းခဲ့တဲ့ ေဘာ္ဒီ´၊ ၂၀၁၂ ဇူလုိင္ မွာ `စိမ္းဖန္႔ေနတဲ့ စိမ္းကားရက္စက္မႈ´ ဆုိၿပီး တစ္ကုိယ္ေတာ္ကဗ်ာစာအုပ္ ၂ အုပ္ထြက္ရွိ ထားခဲ့ၿပီး အရင္စာအုပ္ေတြနဲ႔ ကြဲျပားတာကေတာ့ အခု ကဗ်ာစာအုပ္ဟာ ေခတ္စနစ္တစ္ခုရဲ႕ စစ္ေၾကာေရးစခန္းက ႐ုိက္ႏွက္ စစ္ေဆး လုိ႔ ထြက္က်လာတဲ့ ေျဖာင့္ခ်က္ေတြကုိ ကဗ်ာအျဖစ္ စုစည္းထုတ္ေ၀ထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တစ္နည္းေျပာရရင္ အာဏာရွင္ စစ္အစုိးရလက္ေအာက္က လူငယ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ေပါက္ကြဲမႈ၊ တရားဖိႏွိပ္ခံရမႈမ်ားအေပၚ စကားလုံးမ်ားျဖင့္ တုံ႔ျပန္မႈ၊ ေခတ္ စနစ္ဆုိးတစ္ခုေအာက္ကေန ကဗ်ာျဖင့္ တြန္းကန္ရုန္းထြက္မႈ၊ ေကာင္းမြန္ေသာ အနာဂတ္အတြက္ စာေပနဲ႔ တုိက္ပြဲ၀င္မႈ မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လင္းခါးရဲ႕ ဒီစာအုပ္မွာ ဆရာေမာင္မႈိင္းလြင္(အင္း၀)နဲ႔ ရဲေဘာ္သံခဲ မကဒတ(ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္) တုိ႔က အမွာစာေရးေပးထားၿပီး သူ႔ရဲ႕ ပထမဆုံးကဗ်ာစုစည္းမႈျဖစ္တဲ့ `ယွဥ္႐ုန္းခဲ့တဲ့ေဘာ္ဒီ´ ကဗ်ာစာအုပ္မွာ မေဖာ္ျပျဖစ္ လုိက္တဲ့ ဆရာေနမ်ဳိးရဲ႕ အမွာစာကုိလည္း ျပန္လည္ထည့္သြင္းထားပါေသးတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဆရာေမာင္မႈိင္းလြင္(အင္း၀) ရဲ႕ အမွာစာကုိ အနည္းငယ္ ျပန္ေဖာ္ျပခ်င္မိပါတယ္။
`ဗမာျပည္မွာေတာ့ ဆရာႀကီးသခင္ကုိယ္ေတာ္မႈိင္းဟာ သူ႔ေခတ္ သူ႔အခါ အေလ်ာက္ေလးခ်ဳိးႀကီးဆုိတဲ့ ကဗ်ာ ပုံ သ႑ာန္အသစ္၊ ဋီကာ၊ က႑ိ စတဲ့ စကားေျပပုံသ႑ာန္အသစ္ေတြကုိ တီထြင္ၿပီး ျပည္သူ႔စာေပ၊ စာေပသစ္၊ လမ္းေၾကာင္း ကုိ စတင္လမ္းေဖာက္ ေလွ်ာက္ လွမ္းခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ စာေပသစ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ဆရာႀကီးပါ။ ဆရာႀကီးရဲ႕ စာေပသစ္ သေဘာတရားကုိ ဆရာ ဒဂုန္တာရာက တာရာမဂၢဇင္းယာဥ္သာနဲ႔ တင္ေဆာင္ကာ ဆက္လက္ျဖန္႔ခ်ိ ျပန္႔ပြား ေစခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ . . . အေတြးရဲ အေရးရဲတဲ့ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ကေလာင္ရွင္မ်ား။ ၿပီး . . . မုိးေ၀ကဗ်ာေခတ္၊ စာကူးစက္ ကဗ်ာေခတ္။ ရွစ္ေလးလုံး အေရးေတာ္ပုံကာလအၿပီးမွာေတာ့ ဒုတိယမႈိင္းလုိ႔ တင္စားခံရတဲ့ ဆရာတင္မုိးေခတ္။ အဲဒီကေန လြတ္လပ္လကၤာ ေတာ္လွန္ကဗ်ာေခတ္ဟာ ကေန႔လူငယ္ေတြအထိ ဆက္လက္ကုိင္စြဲ သယ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေတာ့တာပါပဲ။´
ဆက္လက္ၿပီး ဆရာေမာင္မႈိင္းလြင္(အင္း၀)က `လင္းခါးဟာ သူျဖတ္သန္းေနရတဲ့သမုိင္းေခတ္ကုိ မ်က္ေျခမျပတ္၊ ေတြးအားေကာင္း ေရးအားေကာင္းသူ။ ကဗ်ာလူငယ္ဟာ ေပၚပင္ပုံသ႑ာန္ေနာက္ကုိ မလုိက္၊ အေၾကာင္းအရာကုိသာ အဓိက ဖက္တြယ္တယ္။ ကာရံအေပၚမွာ ေပါ့ပါးတယ္ ထင္စရာရွိေပမယ့္ အဘိဓမၼအေပၚမွာေတာ့ ေလးနက္တယ္။ လင္းခါး ရဲ႕ ကဗ်ာဖန္သားျပင္မွာ သူျဖတ္သန္းရတဲ့ သမုိင္းေခတ္ႀကီး ကေတာ့ ျပတ္ျပတ္သားသား၊ ထင္ထင္ရွားရွား။ လင္းခါးဟာ သမို္င္းရဲ႕ မ်က္လုံးနဲ႔ စူးစူးရွရွျမင္တတ္သူ၊ သမုိင္းရဲ႕ နားနဲ႔ ပီပီျမည္ျမည္ၾကားတတ္သူ၊ သမုိင္းရဲ႕ ဦးေဏွာက္နဲ႔ ရဲရင့္ ထက္ျမတ္ ေတြးတတ္သူ၊ သမုိင္းရဲ႕စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးအား ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ဖြဲ႔ႏြဲ႔တတ္သူ၊ ျပည္သူ႔ဘ၀ ျပည္သူႏွလုံးသား ျပည္သူ႔ ခံစားခ်က္ေတြနဲ႔ ထုံမႊန္းထားတဲ့ ရင္ထဲက စကားကုိ သူသိေစခ်င္တဲ့ သူေတြ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းနားလည္သြားေအာင္ လွလွပပ ေျပာျပတတ္သူ´ လုိ႔လည္း ေရးေပးထားပါတယ္။
၁၉၄၈ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပုိင္း ဗမာျပည္ဟာ ျပည္တြင္းစစ္နဲ႔ စတင္ႀကဳံေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေနာက္ပုိင္း၁၉၆၂ မွာ ျပည္တြင္းျဖစ္ဆုိရွယ္လစ္အေယာင္ေဆာင္စစ္အုပ္စုရဲ႕ အာဏာသိမ္းမႈနဲ႔အတူ ဗမာျပည္စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ဟာ စတင္ ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရၿပီး အဲဒီေနာက္ပုိင္း ၇၄၊ ၇၅၊ ၇၆ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈ၊ အႀကီးက်ယ္ဆုံးေသာ ရွစ္ေလးလုံး အေရး အခင္းႀကီး ေနာက္ပုိင္း ပုိမုိဆုိးရြားစြာ စာေပလြတ္လြတ္ခြင့္ ဆုိးဆုိးရြားရြားဆုံး႐ႈံးခဲ့ရပါတယ္။ ဥပမာ-`ည´ ဆုိတဲ့ စကားလုံး အသုံးျပဳရင္ေတာင္ သူတုိ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ေခတ္ကုိ အေမွာင္ေခတ္လုိ႔ ရည္ရြယ္ၿပီး ေရးတာဆုိၿပီး ေဖာ္ျပခြင့္မရရွိတာမ်ဳိး၊ `ေထာင္´ ဆုိရင္ ဘ၀တကၠသိုလ္တုိ႔၊ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးတုိ႔ ေရးရတာမ်ဳိး စတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရနဲ႔ မလြတ္ကင္းတဲ့ ကဗ်ာ ေတြ၊ စာေတြဆုိရင္ စုတ္ၿဖဲခံရ၊ ေငြမွင္အသုတ္ခံခဲ့ၾကရေပမယ့္ ကဗ်ာဆရာေတြဟာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာအားေကာင္း ျဖစ္ထြန္း လာမႈနဲ႔အတူ သေကၤတ၊ နမိတ္ပုံ၊ သြယ္၀ုိက္တဲ့ စကားလုံးေတြနဲ႔ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဆန္႔က်င္ေရးသား တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကပါ တယ္။ အခု ဒီဘက္ႏွစ္မ်ား ၂၀၁၂ ေႏွာင္းပုိင္းမွာ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္အနည္းငယ္ ျပန္ေပးလာပါတယ္။ လြတ္လပ္ခြင့္ အနည္းငယ္ ရလာတဲ့အေလ်ာက္လည္း ကဗ်ာဆရာေတြက ေသြးတုိးစမ္းေရးၾကတယ္။ ပုိမုိ တုိက္႐ုိက္ဆန္႔က်င္ၿပီး ေရး ၾကည့္တယ္။ ေခတ္ကာလနဲ႔ ကဗ်ာအေရြ႕အရလည္း ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာဟာ အရင္ကထက္ အလကၤာေတြ နိမိတ္ပုံ ေတြ ေလ်ာ့ေရးလာၾကတာလည္း ပါတယ္။ ေခတ္ေပၚ/ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာဟန္ ေရာေထြးမႈေတြ၊ ကဗ်ာဆုိင္ရာနည္းနာ အသစ္ ေတြ ေပၚလာတယ္။ ဘယ္လုိပဲ ကဗ်ာဟန္ေတြ ေျပာင္းလဲသြားပါေစ၊ အေၾကာင္းအရာေတြ ေျပာင္းလဲေနပါေစ။ ျပည္သူ အလုိမရိွတဲ့၊ ျပည္သူကုိ မတရားဖိႏွိပ္တဲ့ အစုိးရရွိေနသေရြ႕၊ ျပည္သူလုိလားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မအုပ္ခ်ဳပ္သေရြ႕ေတာ့ ျပည္သူ႔ အတြက္ဆုိတဲ့ ကဗ်ာေတြက ရွိေနဦးမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
လင္းခါးကုိ ခုႏွစ္မွ၁၉၈၆ခုႏွစ္မွာ ေမြးတယ္။ ပထမဆုံးပုံႏွိပ္ကဗ်ာ ေဖာ္ျပခံရေတာ့ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္။ လင္းခါးဟာ ခုခ်ိန္ထိ ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟန္ကုိ ကုိင္စြဲထားတဲ့ ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္။ ၁၉၇၀ ကုိ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ ပထမမ်ဳိးဆက္၊ ၁၉၉၀ ကုိ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ ဒုတိယမ်ဳိးဆက္လုိ႔ သတ္မွတ္ရင္ လင္းခါးဟာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိ လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ေဆာင္ ေနတဲ့ တတိယမ်ဳိးဆက္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ရမယ္ ထင္ပါတယ္။ လင္းခါးရဲ႕ ကဗ်ာအမ်ားစုဟာ ဒီေန႔ ႏုိင္ငံေရးအျဖစ္အပ်က္ ေတြအေပၚမွာ အေျခခံတယ္။ လင္းခါးဟာ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္တည္ေဆာက္ရာမွာ သူ႔ကုိယ္သူ ဗဟုိျပဳေရးသားတယ္။ ကဗ်ာထဲမွာ ေရးဖြဲ႔သူ`ငါ/ လင္းခါး´ ကုိ ျမင္ႏုိင္တယ္။ ႏုိင္ငံအေရးဟာ သူ႔ကဗ်ာေတြ အေပၚမွာ အထင္းသား ျမင္ေနရတယ္။ ေတာင္သူ လယ္သမားဦးႀကီးေတြရဲ႕ လယ္ယာေျမသိမ္းခံကိစၥ၊ ျပည္တြင္းစစ္နဲ႔ ဗန္းျပၿငိမ္းခ်မ္းေရးစားပြဲ၀ုိင္းမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရး ဖိႏွိပ္ခံ ရမႈ၊ အခြန္ကိစၥ၊ လႊတ္ေတာ္ထဲက ဟာသျပက္လုံးေတြ၊ ေဖ်ာက္ဖ်က္ခံရတဲ့ သမုိင္းေတြ၊ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ ကေလးငယ္ ေတြ၊ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈနဲ႔ ေရာင္းစားခံေနရတဲ့ သဘာ၀သယံဇာတေတြ၊ ၿဖိဳခြဲခံခဲ့ရတဲ့ ေက်ာင္းသား အေရးအခင္းေတြ စတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြဟာ လင္းခါးရဲ႕စိတ္မွာ လာလာစူးေနတဲ့ဆူးေညွာင့္ေတြပါပဲ။ ေတာင္သူဦးႀကီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ လယ္ေျမ အသိမ္းခံရတာ လင္းခါးရဲ႕ လယ္ေျမအသိမ္းခံရသလုိပဲ။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ မီဒီယာဖိႏွိပ္ခံရမႈေတြဟာ လင္းခါးကုိယ္တုိင္ ဖိႏွိပ္ ခံရသလုိပဲ။ တုိင္းျပည္သယံဇာတေတြ ဆုံး႐ႈံးတာ သူ႔သယံဇာတဆုံး႐ႈံးတာပဲ။ ေက်ာင္းသားသပိတ္ ၿဖိဳခြဲခံရတာ သူ႔ကုိယ္တုိင္ အၿဖိဳခြဲခံရသလုိပဲ။ သူ နာက်င္တယ္။ သူ ေဒါသထြက္တယ္။ သူ ေပါက္ကြဲတယ္။ ျပည္သူ႔အေရးဟာ သူ႔အေရးပဲ။ ျပည္သူ႔ နာက်င္မႈဟာ သူ႔နာက်င္မႈပဲ။ ဒါေတြကုိ လင္းခါးက သူအားသန္တဲ့ အဘိဓမၼာအားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ေရးဖြဲ႔တယ္။ သူႏွစ္ သက္တဲ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟန္နဲ႔ တင္ျပတယ္။ လင္းခါးဟာ သူယုံၾကည္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးသိမႈကုိ ကဗ်ာထဲမွာ ထည့္ေျပာ တယ္။ ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟန္ဟာ သူ႔ကုိင္စြဲထားတဲ့ လက္နက္ပဲ။ သူဟာ ကဗ်ာထဲမွာ အေၾကာင္းအရာကုိ တုိက္႐ုိက္ ထည့္ေရးလုိက္၊ သြယ္၀ုိက္ေရးသားလုိက္နဲ႔ အာဏာရွင္လူတစ္စုရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈကုိ မဂၢဇင္းစာမ်က္ႏွာေတြေပၚကေန ဆန္႔က်င္ တယ္။
`ႏွစ္ငါးဆယ္ ရွင္းတမ္း´ကဗ်ာမွာဆုိရင္ လင္းခါးဟာ ႐ုန္းကန္ေနရတဲ့ လယ္သမားေတြရဲ႕ ၾကမ္းတမ္းတဲ့ဘ၀ကုိ ဖြဲ႔တယ္။ ေကာက္ပဲသီးႏွံမျဖစ္ထြန္းလုိ႔ မလွဴႏို္င္ မတမ္းႏုိင္႐ုံမက စားစရာေတာင္ မေလာင္ငေတာ့တဲ့ ေက်းလက္ဘ၀ကုိ ဖြဲ႔တယ္။ ကေလးစားပြဲထုိးနဲ႔ ညဘက္လိင္အလုပ္သမေလးအေၾကာင္းကုိ ဖြဲ႔တယ္။ ဖိအားႏွစ္ငါးဆယ္ေအာက္မွာ နားေတြ အူၿပီး မ်က္လုံးေတြေတာင္ ျပဴးထြက္လာကုန္တယ္ တဲ့။ အဆုံးသတ္အပိုဒ္ကုိ ဖတ္ၾကည့္ပါ။ လင္းခါးရဲ႕ တုိက္႐ုိက္ေရးဖြဲ႔ပုံ။
ဟုတ္ပါၿပီ
အဆုိးသိပ္ျမင္တာပဲ
ၾကည့္ပါ ေန၀န္းက အေရွ႕က ထြက္တုန္းပဲ
ႏွစ္ငါးဆယ္ရဲ႕ ဒီဘက္ေန႔ေတြဟာ
ႏွစ္ငါးဆယ္ရဲ႕ ဟုိဘက္ေန႔ေတြလို မဟုတ္ေတာ့ဘဲ။
ႏွစ္ငါးဆယ္ရဲ႕ ဒီဘက္ေန႔ေတြဟာ
ႏွစ္ငါးဆယ္ရဲ႕ ဟုိဘက္ေန႔ေတြနဲ႔ ဘာမွ မဆုိင္ေတာ့ဘူး
ေခ်းစားေျပာရင္ေတာင္ ႀကိဳက္လုိ႔ပဲ ထင္တယ္။
(ႏွစ္ငါးဆယ္ ရွင္းတမ္း ကဗ်ာမွ)
ေနာက္ထပ္ လင္းခါးရဲ႕ ဒီလုိ တုိက္႐ုိက္ဆန္႔က်င္အဖြဲ႔ေတြကုိ `ဟာသ ႏုိင္ငံေတာ္´၊ `ေရွ႕ထြက္မင္းသား´၊` သမုိင္း ကုိ ဘယ္လုိေရးရမယ္´၊ `ဒီႏုိင္ငံမွာ´၊` ျပည္သူအသံ´၊ `ယူနီေဖာင္းႀကီးနဲ႔ ဆုိေတာ့´၊ ` ေခြးမလုပ္တာေတြ´၊ `ငရဲေခြးမုိ႔ ရဲေဆးတင္ဖုိ႔ မလုိ´ စတဲ့ ကဗ်ာေတြမွာ ဆက္တုိက္ ေတြ႔ရပါတယ္။ ၂၀၁၂ ေရွ႕ပုိင္းႏွစ္မ်ားမွာ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔မွ ပုံႏွိပ္ခြင့္ မရႏုိင္တဲ့ ကဗ်ာေတြပါပဲ။ လင္းခါးအေနနဲ႔ ကံေကာင္းတာက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဒီဘက္ႏွစ္မ်ားမွာ Facebook Social Network ေပၚ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးလုိ႔ရလာၿပီ။ ကုိယ့္အယူအဆနဲ႔ကုိယ္ တုိက္႐ုိက္ေ၀ဖန္ပုိင္ခြင့္ရွိလာၿပီ။ ကုိယ္တတ္ႏုိင္ရင္ စာေပ စီစစ္ေရးတင္စရာမလုိပဲ ကဗ်ာစာအုပ္ေတြ တုိက္႐ုိက္ထုတ္လာႏုိင္ၿပီ။ ကုိယ္ႀကိဳက္တဲ့ ကုိယ္ေရးတဲ့ကဗ်ာကုိ ဘယ္သူ အျဖဳတ္အတပ္၊ အစစ္အေဆးခံစရာမလုိဘဲ ထည့္သြင္းပုံႏွိပ္လာႏုိင္ၿပီ။ ဒါဟာ ႏွစ္ငါးဆယ္ဒီဘက္ႏွစ္မ်ားမွာ အဆုိးထဲက အေကာင္းလုိ႔ပဲ ေခၚမလား။ ႀကိဳးရွည္ရွည္နဲ႔ လွန္ထားျခင္းပဲလား။ မင္းတုိ႔လည္း ေရးခ်င္ရာေရး ငါတုိ႔လည္း လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္မယ္ဆုိတဲ့ အခ်ဳိးမ်ဳိးပဲလားေတာ့ မသိ။ ကဗ်ာေတြကေတာ့ ပက္ကြီအုိရဲ႕ လက္သီးခ်က္ေတြလုိ တစ္ခ်က္ထိတာႏွင့္ပင္ ေမွာက္ရက္လဲက်သြားႏုိင္တဲ့ ကဗ်ာေတြ။ ရွက္တတ္ရင္ ဖတ္ေနတဲ့ ေနရာမွာပဲ လဲေသသြားႏုိင္တဲ့ ကဗ်ာေတြ။
ယူနီေဖာင္းေတြဟာ
ေနရာယူတယ္ လာဘ္ယူတယ္ အာဏာယူတယ္
မတရားသျဖင့္ ယူတယ္
ရႏုိ္င္သေလာက္ ယူတယ္
ဓားျပတုိက္ ယူတယ္
လုိအပ္အပ္ မလုိအပ္အပ္
ယူနီေဖာင္းေတြက ယူေတာ့တာပပဲ
ယူနီေဖာင္းဟာ ဆူဖာေပၚ ျမဳပ္၀င္
ယူနီေဖာင္းဟာ ခါးၾကားမွာ ေဗ်ာက္နဲ႔
ယူနီေဖာင္းဟာ မိန္႔ခြန္းကုိ မေျပာခ်င္ေျပာခ်င္နဲ႔ေျပာ
ယူနီေဖာင္းဟာ ယူနီေဖာင္းနဲ႔ဆုိေတာ့ ၀ပ္ဆင္းသြားတာပဲ
ကမာၻဦးလူသားေတြ
ေနလုံးႀကီးက ေတာက္ပလြန္းေတာ့ ေၾကာက္ရသလုိ
ယူနီေဖာင္းႀကီးက ေျခာက္ျပေနေတာ့ ေၾကာက္ရတယ္။
(ယူနီေဖာင္းႀကီးနဲ႔ဆုိေတာ့ ကဗ်ာမွ)
ေခြးဟာ
ျပည္ေထာင္စုႀကီး ၿပိဳကြဲေတာ့မယ္ဆုိၿပီး
အာဏာမသိမ္း။
ေခြးဟာ လူမသတ္
ေခြးဟာ
အေယာင္ေဆာင္ ဆုိရွယ္လစ္လူ႔ေဘာင္မေျပာ။
ေခြးဟာ
လူ႔အခြင့္အေရးမခ်ဳိးေဖာက္
ေခြးဟာ
ေသနတ္တရမ္းရမ္းမလုပ္
ေခြးဟာ
တုိင္းျပည္ကုိ ဇြတ္မကယ္တင္။
(ေခြးမလုပ္တာေတြ ကဗ်ာမွ)
လင္းခါးဟာ သူ႔ကဗ်ာေတြရဲ႕ အေၾကာင္းအရာအေပၚမွာ လုိက္ၿပီး ကဗ်ာထဲမွာ ထည့္သြင္းဖြဲ႔စပ္ထားတဲ့ ေျပာသူ ေလသံကုိ အေျပာင္းအလဲလုပ္ပါတယ္။ အထက္က ကဗ်ာေတြမွာ လင္းခါးရဲ႕ လူငယ္စိတ္နဲ႔ ေပါက္ကြဲထြက္လာတဲ့ ေဒါသသံ ေတြဟာ `ေက်ာမြဲ´၊ `အိပ္ပါေစ´၊`ဟုိဘက္အိမ္က မိနီ´၊`က်မ ေမာင္ေလး´ဆုိတဲ့ ကဗ်ာေတြမွာေတာ့ လင္းခါးရဲ႕အသံဟာ စာနာစိတ္အျပည့္ ႏူးညံ့ သိမ္ေမြ႔ေနခဲ့ပါတယ္။
`ေက်ာမြဲ´ ကဗ်ာမွာ ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈ၊ လုပ္ခလစားနည္းပါးမႈ၊ က်န္းမားေရးစရိတ္မျပည့္စုံမႈ၊ သားသမီးပညာေရး စရိတ္မပံ့ပုိးႏုိင္မႈ၊ သားသမီးအနာဂတ္လွပဖုိ႔ မေထာက္ပံ့ႏုိင္မႈအေပၚ ႐ုိးအတဲ့ အေျခခံလူတန္းစားလုပ္သားတစ္ေယာက္ရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈဟာ နံရံကုိ လက္သီးနဲ႔ ထုိးဖုိ႔၊ က်လာတဲ့ မ်က္ရည္သုတ္ဖုိ႔၊ ဗုိက္ဆာရင္ ေရႏွစ္ခြက္ဆင့္ေသာက္ဖုိ႔နဲ႔ ေဒါသထြက္ လာရင္ ဓနိမိုးကုိ မ်က္ေစာင္းထုိး၊ သစ္ရြက္ေျခာက္ေပၚ တံေတြးနဲ႔ေထြး၊ တာရာဖိနပ္ပါးနဲ႔ ႏွီးျခင္းေတာင္းကုိ ပစ္ကန္ ထည့္လုိ္က္တာပါပဲလုိ႔ ေရးထားတယ္။ ႐ုိးတဲ့ အတဲ့ ကုိေက်ာမြဲဟာ သူ႔တုိ႔လုပ္အားေတြအေပၚမွာ အျမတ္ထုတ္ႀကီးပြားေနတဲ့ အရင္းရွင္ေတြကုိ ေတာ္လွန္ရေကာင္းမွန္းမသိဘူး။ သူ႔ဆႏၵေတြ ေဖာ္ထုတ္ရေကာင္းမွန္းမသိဘူး။ ဒါမွမဟုတ္ သိခဲ့လုိ႔ ေတာ္ လွန္ရင္ ေထာင္နံရံသံတုိင္ၾကားေရာက္သြားမယ္ဆုိတာ ႀကိဳေတြး မိလုိ႔လား။ ကုိေက်ာမြဲဟာ ႐ုိးအတယ္။ ကဗ်ာဖတ္သူဟာ ကုိေက်ာမြဲကုိယ္စား နာက်င္ခဲ့ရတယ္။
`အိပ္ပါေစ´ နဲ႔ `က်မေမာင္ေလး´ကဗ်ာမွာလည္း ဒီအတုိင္းပါပဲ။ လင္းခါးဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိ ကဗ်ာဖတ္ၿပီး ေၾကကြဲေစပါတယ္။ `အိပ္ပါေစ´မွာ ျပည္တြင္းစစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ ေျပးလႊားပုန္းေအာင္းေနရတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အိပ္စက္ေနမႈကုိ ေႏြးေထြးကာကြယ္ေပးရင္း ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးက ခရုိနီလူတန္းစားတစ္ေယာက္နဲ႔ စကားေျပာေနသလုိ ကဗ်ာကုိ ဖြဲ႕ၿပီး `က်မေမာင္ေလး´ကဗ်ာမွာ စစ္ေၾကာေရးတစ္ခုက ျပန္ေရာက္လာတဲ့ ေမာင္ေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ေသျခင္းတရားကုိ အစ္မျဖစ္သူရဲ႕ နာက်င္ေၾကကြဲမႈအေျပာေတြနဲ႔ ရက္ရက္စက္စက္ ဖြဲ႔ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ႏွစ္သက္မိတဲ့ ကဗ်ာေတြကေတာ့ `မိသားစု´၊`လူတန္းစားျပႆနာနဲ႔အႏုပညာ´၊`သမီးေလးအတြက္ ေဖေဖ့ကဗ်ာ´။
အစ္ကုိက ေအာင္ျမင္တဲ့တစ္ေန႔ ျပန္လာမယ္ တဲ့
၁၂ ႏွစ္ ရွိၿပီ
စတုိးဆုိင္အခန္းက်ဥ္းထဲမွာ
ဆယ္တန္းမေအာင္တဲ့ အေရာင္းစာေရးမေလး
အေငါက္ခံထိေနရွာ
အဲ့ဒါ ငါ့ ညီမေလးေပါ့
အေဖက လူရႊင္ေတာ္
အေမအပါအ၀င္ ငါတုိ႔ မရယ္ရဘူး
(မိသားစု ကဗ်ာမွ)
သူ႔အေဖက အထက္လႊာလူႀကီး ပညာတတ္
ငါ့အေဖက အျခားအဆင့္နဲ႔ စစ္မႈထမ္းဖူးတယ္
ဆုိက္ကားနင္းဖူးတယ္
အိမ္သာက်င္းတူးဖူးတယ္
သူ႔အေမက သူ႔အေဖယူလာတဲ့ ေငြေတြ
ဂုဏ္ေတြ ေက်ာ္ေစာကိတၱိေတြကုိ
မီးခံေသတၱာထဲ ထည့္ထည့္သိမ္းတယ္
ငါ့အေမက မူးၿပီး လဲေနတဲ့ အေဖ့ကုိ တြဲေခၚလာရတယ္
ေခၽြးေတြနဲ႔ ျပန္လာတဲ့ အေဖ့ကုိ
မဲညစ္ေနတဲ့ တဘက္ ကမ္းဖူးတယ္
. . . .
. . . .
သူႀကီးျပင္းလာရာ အခုေတာ့ ကဗ်ာဆရာ
ငါ ႀကီးျပင္းလာရာ ငါလည္း ကဗ်ာဆရာ
သူ ဘာေရးမလဲ ငါ ဘာေရးမလဲ
`လူမႈေရးဘ၀က လူမႈေရးအသိကုိ ျပ႒ာန္းတယ္´
(လူတန္းစားျပႆနာနဲ႔ အႏုပညာ ကဗ်ာမွ)
ဒါေၾကာင့္ သမီးေလးေရ ေဖေဖ့လက္ေဆာင္
ပုိးကုိက္သစ္သီးႀကီးကုိ ျပဳျပင္ပါ
မသိသားဆုိး၀ါးတဲ့ ဒီလူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ
သမီးေလး တတ္ႏုိင္သေလာက္ အလင္းျဖန္႔ေ၀ပါ
သမီးေလးရဲ႕ ၾကြယ္၀မႈကုိ ဒီလူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ အသုံးခ်ပါ
သမီးေလးအိပ္မက္ကုိ ဒီလူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ ျဖန္႔ေ၀ပါ
သမီးေလးအိပ္မက္ဟာ တရားမွ်တမႈနဲ႔ လတ္ဆတ္
အမွန္တရား အရည္ရႊမ္းတဲ့ အိပ္မက္ျဖစ္ပါေစကြယ္။
(သမီးေလးအတြက္ ေဖေဖ့ကဗ်ာ မွ)
လင္းခါးဟာ ဒီေန႔ေခတ္ ႏုိင္ငံေရးအခင္းအက်င္းေတြကုိ စိတ္၀င္စားတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနကုိ ျပန္ေလ့လာတယ္။ ဆန္းစစ္ေ၀ဖန္ပုိင္းျခားတယ္။ အမွန္အမွားကုိ ကုိယ္တုိင္သုံးသပ္တယ္။ သူယုံၾကည္ရာႏုိင္ငံေရးဆုိတာ သူ႔ကဗ်ာထဲက ျပည္သူေတြရဲ႕ နာက်င္ခံစားရမႈေတြကုိ ေျဖေလ်ာ့ေရးပဲ။ လင္းခါးကဗ်ာထဲက ဇာတ္ေကာင္ေတြဟာ အာဏာရွင္အစုိးရရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားေအာက္မွာ အေၾကာက္တရားနဲ႔ ေနၾကရတယ္။ `စစ္တပ္ဆုိတာ ဘယ္ေတာ့မွ မုိးေပၚေထာင္မပစ္ဘူး´ဆုိတဲ့ ေရဒီယုိ ထုတ္လႊင့္မႈအၿပီးမွာ ကုိယ့္ဘ၀သက္တမ္းတစ္၀က္ကုိ ထုိးေကၽြးလုိက္ရတဲ့ IN TIME ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားထဲက သ႐ုပ္ေဆာင္ေတြမ်ဳိးပါပဲ။ ဒါေတြကုိ လင္းခါးက ကုိယ္တုိင္နာက်င္ခံစားရသလုိ ကဗ်ာဖြဲ႔တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူလည္း မတတ္ႏုိင္ဘူး။ ဆုေတာင္း႐ုံကလြဲလုိ႔ ကဗ်ာဆရာ တတ္ႏုိင္တာ ကဗ်ာပဲ ရွိတာေပါ့။ လင္းခါးဟာ သမီးေလးရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ ဆုေတာင္းၿပီးတဲ့အခါ သူရွင္သန္ေနထုိင္ရာ ကမာၻေျမႀကီးအတြက္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္`ကုိယ့္ကဗ်ာ´၊ `ကမာၻႀကီးအတြက္ သီခ်င္း´ စတဲ့ကဗ်ာေတြနဲ႔ `သိန္းသန္းအေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေတးကုိသာ ဆုိခ်င္ ကခ်င္ နားဆင္ခ်င္ပါတယ္လုိ႔ ဆုေတာင္းေပးလုိက္ျပန္တယ္။
ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ လင္းခါးဟာ လူငယ္တစ္ေယာက္ပါပဲ။ သူျဖတ္သန္းေနရတဲ့ ေခတ္ႀကီးရဲ႕ အဆီအေငၚ မတည့္မႈေတြ၊ နာက်င္ေၾကကြဲမႈေတြ၊ ပိတ္ပင္တားဆီးမႈေတြ ႀကဳံလာရတဲ့အခါ ကဗ်ာဆုိတာနဲ႔ သူေပါက္ကြဲတယ္။ ကဗ်ာ ဆုိတာနဲ႔ သူ ေတာ္လွန္တယ္။ သူ ေတာ္လွန္ေပါက္ကြဲခဲ့တဲ့ကဗ်ာေတြဟာ တမင္လုပ္ယူထားတာမဟုတ္ဘူး။ သူ ခံစားမႈ အစစ္အမွန္ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သူ႔လက္ေတြ႔ျဖတ္သန္းေနတဲ့ အေနအထား၊ သူရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးယုံၾကည္ခ်က္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ႐ုိးသားမႈကုိ အေျခခံထားတဲ့ ကဗ်ာေတြက ျပသေနပါတယ္။ လင္းခါးလုိမ်ဳိး ကဗ်ာဆရာေတြ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆီမွာ အမ်ားႀကီးရွိခဲ့ပါတယ္။ ရွိေနပါတယ္။ ရွိလာပါလိမ့္ဦးမယ္။ ေခတ္ဆုိး စနစ္ဆုိးနဲ႔ ႀကဳံတဲ့အခါ ေခတ္က ႐ုိက္စစ္လုိ႔ ထြက္က်လာတဲ့ ကဗ်ာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိလာပါလိမ့္ဦးမယ္။ ကဗ်ာဆရာ လွသန္းက သူ႔တုိ႔မ်ဳိးဆက္ကုိ `သုညမ်ဳိးဆက္၊ ငါ ဒီလုိပဲ သတ္မွတ္ခ်င္ေတာ့ တယ္´လုိ႔ ေရးခဲ့ဖူးပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ` သုညမ်ဳိးဆက္ အဆက္ဆက္ ဥခြံေဖာက္ထြက္ႏုိ္င္ပါေစ´လုိ႔ပဲ ဆုေတာင္း ရင္း လင္းခါးရဲ႕ ေျဖာင့္ခ်က္မ်ားအား မုဒိတာပြားလုိက္ရပါတယ္။
မင္းနဒီခ
၂၆၊ ၅၊ ၂၀၁၅
စာအုပ္အမည္ - ေခတ္က ႐ုိက္စစ္ေတာ့ ကဗ်ာေတြ ထြက္လာတယ္
ေရးသူ - လင္းခါး
ထုတ္ေ၀သည္႔ကာလ - ေမ၊ ၂၀၁၅
ထုတ္ေ၀သည္႔တုိက္ - ေဗာဓိရိပ္ အႏုပညာ
မ်က္ႏွာဖုံးဒီဇုိင္း - ႏွႏွင္းႏြယ္ၿဖိဳး
၂၀၁၅၊ ေမလမွာ ကဗ်ာဆရာလင္းခါးရဲ႕ တတိယေျမာက္တစ္ကုိယ္ေတာ္အျဖစ္`ေခတ္က ႐ုိက္စစ္ေတာ့ ကဗ်ာေတြ ထြက္လာတယ္´ လုိ႔ ေခါင္းစဥ္ေပးထားတဲ့ ကဗ်ာစာအုပ္တစ္အုပ္ထြက္လာပါတယ္။ ၂၀၁၁ ေဖေဖာ္၀ါရီမွာ `ယွဥ္႐ုန္းခဲ့တဲ့ ေဘာ္ဒီ´၊ ၂၀၁၂ ဇူလုိင္ မွာ `စိမ္းဖန္႔ေနတဲ့ စိမ္းကားရက္စက္မႈ´ ဆုိၿပီး တစ္ကုိယ္ေတာ္ကဗ်ာစာအုပ္ ၂ အုပ္ထြက္ရွိ ထားခဲ့ၿပီး အရင္စာအုပ္ေတြနဲ႔ ကြဲျပားတာကေတာ့ အခု ကဗ်ာစာအုပ္ဟာ ေခတ္စနစ္တစ္ခုရဲ႕ စစ္ေၾကာေရးစခန္းက ႐ုိက္ႏွက္ စစ္ေဆး လုိ႔ ထြက္က်လာတဲ့ ေျဖာင့္ခ်က္ေတြကုိ ကဗ်ာအျဖစ္ စုစည္းထုတ္ေ၀ထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တစ္နည္းေျပာရရင္ အာဏာရွင္ စစ္အစုိးရလက္ေအာက္က လူငယ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ေပါက္ကြဲမႈ၊ တရားဖိႏွိပ္ခံရမႈမ်ားအေပၚ စကားလုံးမ်ားျဖင့္ တုံ႔ျပန္မႈ၊ ေခတ္ စနစ္ဆုိးတစ္ခုေအာက္ကေန ကဗ်ာျဖင့္ တြန္းကန္ရုန္းထြက္မႈ၊ ေကာင္းမြန္ေသာ အနာဂတ္အတြက္ စာေပနဲ႔ တုိက္ပြဲ၀င္မႈ မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လင္းခါးရဲ႕ ဒီစာအုပ္မွာ ဆရာေမာင္မႈိင္းလြင္(အင္း၀)နဲ႔ ရဲေဘာ္သံခဲ မကဒတ(ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္) တုိ႔က အမွာစာေရးေပးထားၿပီး သူ႔ရဲ႕ ပထမဆုံးကဗ်ာစုစည္းမႈျဖစ္တဲ့ `ယွဥ္႐ုန္းခဲ့တဲ့ေဘာ္ဒီ´ ကဗ်ာစာအုပ္မွာ မေဖာ္ျပျဖစ္ လုိက္တဲ့ ဆရာေနမ်ဳိးရဲ႕ အမွာစာကုိလည္း ျပန္လည္ထည့္သြင္းထားပါေသးတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဆရာေမာင္မႈိင္းလြင္(အင္း၀) ရဲ႕ အမွာစာကုိ အနည္းငယ္ ျပန္ေဖာ္ျပခ်င္မိပါတယ္။
`ဗမာျပည္မွာေတာ့ ဆရာႀကီးသခင္ကုိယ္ေတာ္မႈိင္းဟာ သူ႔ေခတ္ သူ႔အခါ အေလ်ာက္ေလးခ်ဳိးႀကီးဆုိတဲ့ ကဗ်ာ ပုံ သ႑ာန္အသစ္၊ ဋီကာ၊ က႑ိ စတဲ့ စကားေျပပုံသ႑ာန္အသစ္ေတြကုိ တီထြင္ၿပီး ျပည္သူ႔စာေပ၊ စာေပသစ္၊ လမ္းေၾကာင္း ကုိ စတင္လမ္းေဖာက္ ေလွ်ာက္ လွမ္းခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ စာေပသစ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ဆရာႀကီးပါ။ ဆရာႀကီးရဲ႕ စာေပသစ္ သေဘာတရားကုိ ဆရာ ဒဂုန္တာရာက တာရာမဂၢဇင္းယာဥ္သာနဲ႔ တင္ေဆာင္ကာ ဆက္လက္ျဖန္႔ခ်ိ ျပန္႔ပြား ေစခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ . . . အေတြးရဲ အေရးရဲတဲ့ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ကေလာင္ရွင္မ်ား။ ၿပီး . . . မုိးေ၀ကဗ်ာေခတ္၊ စာကူးစက္ ကဗ်ာေခတ္။ ရွစ္ေလးလုံး အေရးေတာ္ပုံကာလအၿပီးမွာေတာ့ ဒုတိယမႈိင္းလုိ႔ တင္စားခံရတဲ့ ဆရာတင္မုိးေခတ္။ အဲဒီကေန လြတ္လပ္လကၤာ ေတာ္လွန္ကဗ်ာေခတ္ဟာ ကေန႔လူငယ္ေတြအထိ ဆက္လက္ကုိင္စြဲ သယ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေတာ့တာပါပဲ။´
ဆက္လက္ၿပီး ဆရာေမာင္မႈိင္းလြင္(အင္း၀)က `လင္းခါးဟာ သူျဖတ္သန္းေနရတဲ့သမုိင္းေခတ္ကုိ မ်က္ေျခမျပတ္၊ ေတြးအားေကာင္း ေရးအားေကာင္းသူ။ ကဗ်ာလူငယ္ဟာ ေပၚပင္ပုံသ႑ာန္ေနာက္ကုိ မလုိက္၊ အေၾကာင္းအရာကုိသာ အဓိက ဖက္တြယ္တယ္။ ကာရံအေပၚမွာ ေပါ့ပါးတယ္ ထင္စရာရွိေပမယ့္ အဘိဓမၼအေပၚမွာေတာ့ ေလးနက္တယ္။ လင္းခါး ရဲ႕ ကဗ်ာဖန္သားျပင္မွာ သူျဖတ္သန္းရတဲ့ သမုိင္းေခတ္ႀကီး ကေတာ့ ျပတ္ျပတ္သားသား၊ ထင္ထင္ရွားရွား။ လင္းခါးဟာ သမို္င္းရဲ႕ မ်က္လုံးနဲ႔ စူးစူးရွရွျမင္တတ္သူ၊ သမုိင္းရဲ႕ နားနဲ႔ ပီပီျမည္ျမည္ၾကားတတ္သူ၊ သမုိင္းရဲ႕ ဦးေဏွာက္နဲ႔ ရဲရင့္ ထက္ျမတ္ ေတြးတတ္သူ၊ သမုိင္းရဲ႕စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးအား ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ဖြဲ႔ႏြဲ႔တတ္သူ၊ ျပည္သူ႔ဘ၀ ျပည္သူႏွလုံးသား ျပည္သူ႔ ခံစားခ်က္ေတြနဲ႔ ထုံမႊန္းထားတဲ့ ရင္ထဲက စကားကုိ သူသိေစခ်င္တဲ့ သူေတြ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းနားလည္သြားေအာင္ လွလွပပ ေျပာျပတတ္သူ´ လုိ႔လည္း ေရးေပးထားပါတယ္။
၁၉၄၈ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပုိင္း ဗမာျပည္ဟာ ျပည္တြင္းစစ္နဲ႔ စတင္ႀကဳံေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေနာက္ပုိင္း၁၉၆၂ မွာ ျပည္တြင္းျဖစ္ဆုိရွယ္လစ္အေယာင္ေဆာင္စစ္အုပ္စုရဲ႕ အာဏာသိမ္းမႈနဲ႔အတူ ဗမာျပည္စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ဟာ စတင္ ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရၿပီး အဲဒီေနာက္ပုိင္း ၇၄၊ ၇၅၊ ၇၆ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈ၊ အႀကီးက်ယ္ဆုံးေသာ ရွစ္ေလးလုံး အေရး အခင္းႀကီး ေနာက္ပုိင္း ပုိမုိဆုိးရြားစြာ စာေပလြတ္လြတ္ခြင့္ ဆုိးဆုိးရြားရြားဆုံး႐ႈံးခဲ့ရပါတယ္။ ဥပမာ-`ည´ ဆုိတဲ့ စကားလုံး အသုံးျပဳရင္ေတာင္ သူတုိ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ေခတ္ကုိ အေမွာင္ေခတ္လုိ႔ ရည္ရြယ္ၿပီး ေရးတာဆုိၿပီး ေဖာ္ျပခြင့္မရရွိတာမ်ဳိး၊ `ေထာင္´ ဆုိရင္ ဘ၀တကၠသိုလ္တုိ႔၊ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးတုိ႔ ေရးရတာမ်ဳိး စတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရနဲ႔ မလြတ္ကင္းတဲ့ ကဗ်ာ ေတြ၊ စာေတြဆုိရင္ စုတ္ၿဖဲခံရ၊ ေငြမွင္အသုတ္ခံခဲ့ၾကရေပမယ့္ ကဗ်ာဆရာေတြဟာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာအားေကာင္း ျဖစ္ထြန္း လာမႈနဲ႔အတူ သေကၤတ၊ နမိတ္ပုံ၊ သြယ္၀ုိက္တဲ့ စကားလုံးေတြနဲ႔ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဆန္႔က်င္ေရးသား တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကပါ တယ္။ အခု ဒီဘက္ႏွစ္မ်ား ၂၀၁၂ ေႏွာင္းပုိင္းမွာ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္အနည္းငယ္ ျပန္ေပးလာပါတယ္။ လြတ္လပ္ခြင့္ အနည္းငယ္ ရလာတဲ့အေလ်ာက္လည္း ကဗ်ာဆရာေတြက ေသြးတုိးစမ္းေရးၾကတယ္။ ပုိမုိ တုိက္႐ုိက္ဆန္႔က်င္ၿပီး ေရး ၾကည့္တယ္။ ေခတ္ကာလနဲ႔ ကဗ်ာအေရြ႕အရလည္း ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာဟာ အရင္ကထက္ အလကၤာေတြ နိမိတ္ပုံ ေတြ ေလ်ာ့ေရးလာၾကတာလည္း ပါတယ္။ ေခတ္ေပၚ/ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာဟန္ ေရာေထြးမႈေတြ၊ ကဗ်ာဆုိင္ရာနည္းနာ အသစ္ ေတြ ေပၚလာတယ္။ ဘယ္လုိပဲ ကဗ်ာဟန္ေတြ ေျပာင္းလဲသြားပါေစ၊ အေၾကာင္းအရာေတြ ေျပာင္းလဲေနပါေစ။ ျပည္သူ အလုိမရိွတဲ့၊ ျပည္သူကုိ မတရားဖိႏွိပ္တဲ့ အစုိးရရွိေနသေရြ႕၊ ျပည္သူလုိလားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မအုပ္ခ်ဳပ္သေရြ႕ေတာ့ ျပည္သူ႔ အတြက္ဆုိတဲ့ ကဗ်ာေတြက ရွိေနဦးမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
လင္းခါးကုိ ခုႏွစ္မွ၁၉၈၆ခုႏွစ္မွာ ေမြးတယ္။ ပထမဆုံးပုံႏွိပ္ကဗ်ာ ေဖာ္ျပခံရေတာ့ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္။ လင္းခါးဟာ ခုခ်ိန္ထိ ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟန္ကုိ ကုိင္စြဲထားတဲ့ ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္။ ၁၉၇၀ ကုိ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ ပထမမ်ဳိးဆက္၊ ၁၉၉၀ ကုိ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ ဒုတိယမ်ဳိးဆက္လုိ႔ သတ္မွတ္ရင္ လင္းခါးဟာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိ လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ေဆာင္ ေနတဲ့ တတိယမ်ဳိးဆက္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ရမယ္ ထင္ပါတယ္။ လင္းခါးရဲ႕ ကဗ်ာအမ်ားစုဟာ ဒီေန႔ ႏုိင္ငံေရးအျဖစ္အပ်က္ ေတြအေပၚမွာ အေျခခံတယ္။ လင္းခါးဟာ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္တည္ေဆာက္ရာမွာ သူ႔ကုိယ္သူ ဗဟုိျပဳေရးသားတယ္။ ကဗ်ာထဲမွာ ေရးဖြဲ႔သူ`ငါ/ လင္းခါး´ ကုိ ျမင္ႏုိင္တယ္။ ႏုိင္ငံအေရးဟာ သူ႔ကဗ်ာေတြ အေပၚမွာ အထင္းသား ျမင္ေနရတယ္။ ေတာင္သူ လယ္သမားဦးႀကီးေတြရဲ႕ လယ္ယာေျမသိမ္းခံကိစၥ၊ ျပည္တြင္းစစ္နဲ႔ ဗန္းျပၿငိမ္းခ်မ္းေရးစားပြဲ၀ုိင္းမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရး ဖိႏွိပ္ခံ ရမႈ၊ အခြန္ကိစၥ၊ လႊတ္ေတာ္ထဲက ဟာသျပက္လုံးေတြ၊ ေဖ်ာက္ဖ်က္ခံရတဲ့ သမုိင္းေတြ၊ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ ကေလးငယ္ ေတြ၊ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈနဲ႔ ေရာင္းစားခံေနရတဲ့ သဘာ၀သယံဇာတေတြ၊ ၿဖိဳခြဲခံခဲ့ရတဲ့ ေက်ာင္းသား အေရးအခင္းေတြ စတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြဟာ လင္းခါးရဲ႕စိတ္မွာ လာလာစူးေနတဲ့ဆူးေညွာင့္ေတြပါပဲ။ ေတာင္သူဦးႀကီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ လယ္ေျမ အသိမ္းခံရတာ လင္းခါးရဲ႕ လယ္ေျမအသိမ္းခံရသလုိပဲ။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ မီဒီယာဖိႏွိပ္ခံရမႈေတြဟာ လင္းခါးကုိယ္တုိင္ ဖိႏွိပ္ ခံရသလုိပဲ။ တုိင္းျပည္သယံဇာတေတြ ဆုံး႐ႈံးတာ သူ႔သယံဇာတဆုံး႐ႈံးတာပဲ။ ေက်ာင္းသားသပိတ္ ၿဖိဳခြဲခံရတာ သူ႔ကုိယ္တုိင္ အၿဖိဳခြဲခံရသလုိပဲ။ သူ နာက်င္တယ္။ သူ ေဒါသထြက္တယ္။ သူ ေပါက္ကြဲတယ္။ ျပည္သူ႔အေရးဟာ သူ႔အေရးပဲ။ ျပည္သူ႔ နာက်င္မႈဟာ သူ႔နာက်င္မႈပဲ။ ဒါေတြကုိ လင္းခါးက သူအားသန္တဲ့ အဘိဓမၼာအားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ေရးဖြဲ႔တယ္။ သူႏွစ္ သက္တဲ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟန္နဲ႔ တင္ျပတယ္။ လင္းခါးဟာ သူယုံၾကည္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးသိမႈကုိ ကဗ်ာထဲမွာ ထည့္ေျပာ တယ္။ ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟန္ဟာ သူ႔ကုိင္စြဲထားတဲ့ လက္နက္ပဲ။ သူဟာ ကဗ်ာထဲမွာ အေၾကာင္းအရာကုိ တုိက္႐ုိက္ ထည့္ေရးလုိက္၊ သြယ္၀ုိက္ေရးသားလုိက္နဲ႔ အာဏာရွင္လူတစ္စုရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈကုိ မဂၢဇင္းစာမ်က္ႏွာေတြေပၚကေန ဆန္႔က်င္ တယ္။
`ႏွစ္ငါးဆယ္ ရွင္းတမ္း´ကဗ်ာမွာဆုိရင္ လင္းခါးဟာ ႐ုန္းကန္ေနရတဲ့ လယ္သမားေတြရဲ႕ ၾကမ္းတမ္းတဲ့ဘ၀ကုိ ဖြဲ႔တယ္။ ေကာက္ပဲသီးႏွံမျဖစ္ထြန္းလုိ႔ မလွဴႏို္င္ မတမ္းႏုိင္႐ုံမက စားစရာေတာင္ မေလာင္ငေတာ့တဲ့ ေက်းလက္ဘ၀ကုိ ဖြဲ႔တယ္။ ကေလးစားပြဲထုိးနဲ႔ ညဘက္လိင္အလုပ္သမေလးအေၾကာင္းကုိ ဖြဲ႔တယ္။ ဖိအားႏွစ္ငါးဆယ္ေအာက္မွာ နားေတြ အူၿပီး မ်က္လုံးေတြေတာင္ ျပဴးထြက္လာကုန္တယ္ တဲ့။ အဆုံးသတ္အပိုဒ္ကုိ ဖတ္ၾကည့္ပါ။ လင္းခါးရဲ႕ တုိက္႐ုိက္ေရးဖြဲ႔ပုံ။
ဟုတ္ပါၿပီ
အဆုိးသိပ္ျမင္တာပဲ
ၾကည့္ပါ ေန၀န္းက အေရွ႕က ထြက္တုန္းပဲ
ႏွစ္ငါးဆယ္ရဲ႕ ဒီဘက္ေန႔ေတြဟာ
ႏွစ္ငါးဆယ္ရဲ႕ ဟုိဘက္ေန႔ေတြလို မဟုတ္ေတာ့ဘဲ။
ႏွစ္ငါးဆယ္ရဲ႕ ဒီဘက္ေန႔ေတြဟာ
ႏွစ္ငါးဆယ္ရဲ႕ ဟုိဘက္ေန႔ေတြနဲ႔ ဘာမွ မဆုိင္ေတာ့ဘူး
ေခ်းစားေျပာရင္ေတာင္ ႀကိဳက္လုိ႔ပဲ ထင္တယ္။
(ႏွစ္ငါးဆယ္ ရွင္းတမ္း ကဗ်ာမွ)
ေနာက္ထပ္ လင္းခါးရဲ႕ ဒီလုိ တုိက္႐ုိက္ဆန္႔က်င္အဖြဲ႔ေတြကုိ `ဟာသ ႏုိင္ငံေတာ္´၊ `ေရွ႕ထြက္မင္းသား´၊` သမုိင္း ကုိ ဘယ္လုိေရးရမယ္´၊ `ဒီႏုိင္ငံမွာ´၊` ျပည္သူအသံ´၊ `ယူနီေဖာင္းႀကီးနဲ႔ ဆုိေတာ့´၊ ` ေခြးမလုပ္တာေတြ´၊ `ငရဲေခြးမုိ႔ ရဲေဆးတင္ဖုိ႔ မလုိ´ စတဲ့ ကဗ်ာေတြမွာ ဆက္တုိက္ ေတြ႔ရပါတယ္။ ၂၀၁၂ ေရွ႕ပုိင္းႏွစ္မ်ားမွာ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔မွ ပုံႏွိပ္ခြင့္ မရႏုိင္တဲ့ ကဗ်ာေတြပါပဲ။ လင္းခါးအေနနဲ႔ ကံေကာင္းတာက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဒီဘက္ႏွစ္မ်ားမွာ Facebook Social Network ေပၚ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးလုိ႔ရလာၿပီ။ ကုိယ့္အယူအဆနဲ႔ကုိယ္ တုိက္႐ုိက္ေ၀ဖန္ပုိင္ခြင့္ရွိလာၿပီ။ ကုိယ္တတ္ႏုိင္ရင္ စာေပ စီစစ္ေရးတင္စရာမလုိပဲ ကဗ်ာစာအုပ္ေတြ တုိက္႐ုိက္ထုတ္လာႏုိင္ၿပီ။ ကုိယ္ႀကိဳက္တဲ့ ကုိယ္ေရးတဲ့ကဗ်ာကုိ ဘယ္သူ အျဖဳတ္အတပ္၊ အစစ္အေဆးခံစရာမလုိဘဲ ထည့္သြင္းပုံႏွိပ္လာႏုိင္ၿပီ။ ဒါဟာ ႏွစ္ငါးဆယ္ဒီဘက္ႏွစ္မ်ားမွာ အဆုိးထဲက အေကာင္းလုိ႔ပဲ ေခၚမလား။ ႀကိဳးရွည္ရွည္နဲ႔ လွန္ထားျခင္းပဲလား။ မင္းတုိ႔လည္း ေရးခ်င္ရာေရး ငါတုိ႔လည္း လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္မယ္ဆုိတဲ့ အခ်ဳိးမ်ဳိးပဲလားေတာ့ မသိ။ ကဗ်ာေတြကေတာ့ ပက္ကြီအုိရဲ႕ လက္သီးခ်က္ေတြလုိ တစ္ခ်က္ထိတာႏွင့္ပင္ ေမွာက္ရက္လဲက်သြားႏုိင္တဲ့ ကဗ်ာေတြ။ ရွက္တတ္ရင္ ဖတ္ေနတဲ့ ေနရာမွာပဲ လဲေသသြားႏုိင္တဲ့ ကဗ်ာေတြ။
ယူနီေဖာင္းေတြဟာ
ေနရာယူတယ္ လာဘ္ယူတယ္ အာဏာယူတယ္
မတရားသျဖင့္ ယူတယ္
ရႏုိ္င္သေလာက္ ယူတယ္
ဓားျပတုိက္ ယူတယ္
လုိအပ္အပ္ မလုိအပ္အပ္
ယူနီေဖာင္းေတြက ယူေတာ့တာပပဲ
ယူနီေဖာင္းဟာ ဆူဖာေပၚ ျမဳပ္၀င္
ယူနီေဖာင္းဟာ ခါးၾကားမွာ ေဗ်ာက္နဲ႔
ယူနီေဖာင္းဟာ မိန္႔ခြန္းကုိ မေျပာခ်င္ေျပာခ်င္နဲ႔ေျပာ
ယူနီေဖာင္းဟာ ယူနီေဖာင္းနဲ႔ဆုိေတာ့ ၀ပ္ဆင္းသြားတာပဲ
ကမာၻဦးလူသားေတြ
ေနလုံးႀကီးက ေတာက္ပလြန္းေတာ့ ေၾကာက္ရသလုိ
ယူနီေဖာင္းႀကီးက ေျခာက္ျပေနေတာ့ ေၾကာက္ရတယ္။
(ယူနီေဖာင္းႀကီးနဲ႔ဆုိေတာ့ ကဗ်ာမွ)
ေခြးဟာ
ျပည္ေထာင္စုႀကီး ၿပိဳကြဲေတာ့မယ္ဆုိၿပီး
အာဏာမသိမ္း။
ေခြးဟာ လူမသတ္
ေခြးဟာ
အေယာင္ေဆာင္ ဆုိရွယ္လစ္လူ႔ေဘာင္မေျပာ။
ေခြးဟာ
လူ႔အခြင့္အေရးမခ်ဳိးေဖာက္
ေခြးဟာ
ေသနတ္တရမ္းရမ္းမလုပ္
ေခြးဟာ
တုိင္းျပည္ကုိ ဇြတ္မကယ္တင္။
(ေခြးမလုပ္တာေတြ ကဗ်ာမွ)
လင္းခါးဟာ သူ႔ကဗ်ာေတြရဲ႕ အေၾကာင္းအရာအေပၚမွာ လုိက္ၿပီး ကဗ်ာထဲမွာ ထည့္သြင္းဖြဲ႔စပ္ထားတဲ့ ေျပာသူ ေလသံကုိ အေျပာင္းအလဲလုပ္ပါတယ္။ အထက္က ကဗ်ာေတြမွာ လင္းခါးရဲ႕ လူငယ္စိတ္နဲ႔ ေပါက္ကြဲထြက္လာတဲ့ ေဒါသသံ ေတြဟာ `ေက်ာမြဲ´၊ `အိပ္ပါေစ´၊`ဟုိဘက္အိမ္က မိနီ´၊`က်မ ေမာင္ေလး´ဆုိတဲ့ ကဗ်ာေတြမွာေတာ့ လင္းခါးရဲ႕အသံဟာ စာနာစိတ္အျပည့္ ႏူးညံ့ သိမ္ေမြ႔ေနခဲ့ပါတယ္။
`ေက်ာမြဲ´ ကဗ်ာမွာ ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈ၊ လုပ္ခလစားနည္းပါးမႈ၊ က်န္းမားေရးစရိတ္မျပည့္စုံမႈ၊ သားသမီးပညာေရး စရိတ္မပံ့ပုိးႏုိင္မႈ၊ သားသမီးအနာဂတ္လွပဖုိ႔ မေထာက္ပံ့ႏုိင္မႈအေပၚ ႐ုိးအတဲ့ အေျခခံလူတန္းစားလုပ္သားတစ္ေယာက္ရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈဟာ နံရံကုိ လက္သီးနဲ႔ ထုိးဖုိ႔၊ က်လာတဲ့ မ်က္ရည္သုတ္ဖုိ႔၊ ဗုိက္ဆာရင္ ေရႏွစ္ခြက္ဆင့္ေသာက္ဖုိ႔နဲ႔ ေဒါသထြက္ လာရင္ ဓနိမိုးကုိ မ်က္ေစာင္းထုိး၊ သစ္ရြက္ေျခာက္ေပၚ တံေတြးနဲ႔ေထြး၊ တာရာဖိနပ္ပါးနဲ႔ ႏွီးျခင္းေတာင္းကုိ ပစ္ကန္ ထည့္လုိ္က္တာပါပဲလုိ႔ ေရးထားတယ္။ ႐ုိးတဲ့ အတဲ့ ကုိေက်ာမြဲဟာ သူ႔တုိ႔လုပ္အားေတြအေပၚမွာ အျမတ္ထုတ္ႀကီးပြားေနတဲ့ အရင္းရွင္ေတြကုိ ေတာ္လွန္ရေကာင္းမွန္းမသိဘူး။ သူ႔ဆႏၵေတြ ေဖာ္ထုတ္ရေကာင္းမွန္းမသိဘူး။ ဒါမွမဟုတ္ သိခဲ့လုိ႔ ေတာ္ လွန္ရင္ ေထာင္နံရံသံတုိင္ၾကားေရာက္သြားမယ္ဆုိတာ ႀကိဳေတြး မိလုိ႔လား။ ကုိေက်ာမြဲဟာ ႐ုိးအတယ္။ ကဗ်ာဖတ္သူဟာ ကုိေက်ာမြဲကုိယ္စား နာက်င္ခဲ့ရတယ္။
`အိပ္ပါေစ´ နဲ႔ `က်မေမာင္ေလး´ကဗ်ာမွာလည္း ဒီအတုိင္းပါပဲ။ လင္းခါးဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိ ကဗ်ာဖတ္ၿပီး ေၾကကြဲေစပါတယ္။ `အိပ္ပါေစ´မွာ ျပည္တြင္းစစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ ေျပးလႊားပုန္းေအာင္းေနရတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အိပ္စက္ေနမႈကုိ ေႏြးေထြးကာကြယ္ေပးရင္း ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးက ခရုိနီလူတန္းစားတစ္ေယာက္နဲ႔ စကားေျပာေနသလုိ ကဗ်ာကုိ ဖြဲ႕ၿပီး `က်မေမာင္ေလး´ကဗ်ာမွာ စစ္ေၾကာေရးတစ္ခုက ျပန္ေရာက္လာတဲ့ ေမာင္ေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ေသျခင္းတရားကုိ အစ္မျဖစ္သူရဲ႕ နာက်င္ေၾကကြဲမႈအေျပာေတြနဲ႔ ရက္ရက္စက္စက္ ဖြဲ႔ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ႏွစ္သက္မိတဲ့ ကဗ်ာေတြကေတာ့ `မိသားစု´၊`လူတန္းစားျပႆနာနဲ႔အႏုပညာ´၊`သမီးေလးအတြက္ ေဖေဖ့ကဗ်ာ´။
အစ္ကုိက ေအာင္ျမင္တဲ့တစ္ေန႔ ျပန္လာမယ္ တဲ့
၁၂ ႏွစ္ ရွိၿပီ
စတုိးဆုိင္အခန္းက်ဥ္းထဲမွာ
ဆယ္တန္းမေအာင္တဲ့ အေရာင္းစာေရးမေလး
အေငါက္ခံထိေနရွာ
အဲ့ဒါ ငါ့ ညီမေလးေပါ့
အေဖက လူရႊင္ေတာ္
အေမအပါအ၀င္ ငါတုိ႔ မရယ္ရဘူး
(မိသားစု ကဗ်ာမွ)
သူ႔အေဖက အထက္လႊာလူႀကီး ပညာတတ္
ငါ့အေဖက အျခားအဆင့္နဲ႔ စစ္မႈထမ္းဖူးတယ္
ဆုိက္ကားနင္းဖူးတယ္
အိမ္သာက်င္းတူးဖူးတယ္
သူ႔အေမက သူ႔အေဖယူလာတဲ့ ေငြေတြ
ဂုဏ္ေတြ ေက်ာ္ေစာကိတၱိေတြကုိ
မီးခံေသတၱာထဲ ထည့္ထည့္သိမ္းတယ္
ငါ့အေမက မူးၿပီး လဲေနတဲ့ အေဖ့ကုိ တြဲေခၚလာရတယ္
ေခၽြးေတြနဲ႔ ျပန္လာတဲ့ အေဖ့ကုိ
မဲညစ္ေနတဲ့ တဘက္ ကမ္းဖူးတယ္
. . . .
. . . .
သူႀကီးျပင္းလာရာ အခုေတာ့ ကဗ်ာဆရာ
ငါ ႀကီးျပင္းလာရာ ငါလည္း ကဗ်ာဆရာ
သူ ဘာေရးမလဲ ငါ ဘာေရးမလဲ
`လူမႈေရးဘ၀က လူမႈေရးအသိကုိ ျပ႒ာန္းတယ္´
(လူတန္းစားျပႆနာနဲ႔ အႏုပညာ ကဗ်ာမွ)
ဒါေၾကာင့္ သမီးေလးေရ ေဖေဖ့လက္ေဆာင္
ပုိးကုိက္သစ္သီးႀကီးကုိ ျပဳျပင္ပါ
မသိသားဆုိး၀ါးတဲ့ ဒီလူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ
သမီးေလး တတ္ႏုိင္သေလာက္ အလင္းျဖန္႔ေ၀ပါ
သမီးေလးရဲ႕ ၾကြယ္၀မႈကုိ ဒီလူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ အသုံးခ်ပါ
သမီးေလးအိပ္မက္ကုိ ဒီလူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ ျဖန္႔ေ၀ပါ
သမီးေလးအိပ္မက္ဟာ တရားမွ်တမႈနဲ႔ လတ္ဆတ္
အမွန္တရား အရည္ရႊမ္းတဲ့ အိပ္မက္ျဖစ္ပါေစကြယ္။
(သမီးေလးအတြက္ ေဖေဖ့ကဗ်ာ မွ)
လင္းခါးဟာ ဒီေန႔ေခတ္ ႏုိင္ငံေရးအခင္းအက်င္းေတြကုိ စိတ္၀င္စားတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနကုိ ျပန္ေလ့လာတယ္။ ဆန္းစစ္ေ၀ဖန္ပုိင္းျခားတယ္။ အမွန္အမွားကုိ ကုိယ္တုိင္သုံးသပ္တယ္။ သူယုံၾကည္ရာႏုိင္ငံေရးဆုိတာ သူ႔ကဗ်ာထဲက ျပည္သူေတြရဲ႕ နာက်င္ခံစားရမႈေတြကုိ ေျဖေလ်ာ့ေရးပဲ။ လင္းခါးကဗ်ာထဲက ဇာတ္ေကာင္ေတြဟာ အာဏာရွင္အစုိးရရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားေအာက္မွာ အေၾကာက္တရားနဲ႔ ေနၾကရတယ္။ `စစ္တပ္ဆုိတာ ဘယ္ေတာ့မွ မုိးေပၚေထာင္မပစ္ဘူး´ဆုိတဲ့ ေရဒီယုိ ထုတ္လႊင့္မႈအၿပီးမွာ ကုိယ့္ဘ၀သက္တမ္းတစ္၀က္ကုိ ထုိးေကၽြးလုိက္ရတဲ့ IN TIME ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားထဲက သ႐ုပ္ေဆာင္ေတြမ်ဳိးပါပဲ။ ဒါေတြကုိ လင္းခါးက ကုိယ္တုိင္နာက်င္ခံစားရသလုိ ကဗ်ာဖြဲ႔တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူလည္း မတတ္ႏုိင္ဘူး။ ဆုေတာင္း႐ုံကလြဲလုိ႔ ကဗ်ာဆရာ တတ္ႏုိင္တာ ကဗ်ာပဲ ရွိတာေပါ့။ လင္းခါးဟာ သမီးေလးရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ ဆုေတာင္းၿပီးတဲ့အခါ သူရွင္သန္ေနထုိင္ရာ ကမာၻေျမႀကီးအတြက္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္`ကုိယ့္ကဗ်ာ´၊ `ကမာၻႀကီးအတြက္ သီခ်င္း´ စတဲ့ကဗ်ာေတြနဲ႔ `သိန္းသန္းအေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေတးကုိသာ ဆုိခ်င္ ကခ်င္ နားဆင္ခ်င္ပါတယ္လုိ႔ ဆုေတာင္းေပးလုိက္ျပန္တယ္။
ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ လင္းခါးဟာ လူငယ္တစ္ေယာက္ပါပဲ။ သူျဖတ္သန္းေနရတဲ့ ေခတ္ႀကီးရဲ႕ အဆီအေငၚ မတည့္မႈေတြ၊ နာက်င္ေၾကကြဲမႈေတြ၊ ပိတ္ပင္တားဆီးမႈေတြ ႀကဳံလာရတဲ့အခါ ကဗ်ာဆုိတာနဲ႔ သူေပါက္ကြဲတယ္။ ကဗ်ာ ဆုိတာနဲ႔ သူ ေတာ္လွန္တယ္။ သူ ေတာ္လွန္ေပါက္ကြဲခဲ့တဲ့ကဗ်ာေတြဟာ တမင္လုပ္ယူထားတာမဟုတ္ဘူး။ သူ ခံစားမႈ အစစ္အမွန္ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သူ႔လက္ေတြ႔ျဖတ္သန္းေနတဲ့ အေနအထား၊ သူရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးယုံၾကည္ခ်က္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ႐ုိးသားမႈကုိ အေျခခံထားတဲ့ ကဗ်ာေတြက ျပသေနပါတယ္။ လင္းခါးလုိမ်ဳိး ကဗ်ာဆရာေတြ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆီမွာ အမ်ားႀကီးရွိခဲ့ပါတယ္။ ရွိေနပါတယ္။ ရွိလာပါလိမ့္ဦးမယ္။ ေခတ္ဆုိး စနစ္ဆုိးနဲ႔ ႀကဳံတဲ့အခါ ေခတ္က ႐ုိက္စစ္လုိ႔ ထြက္က်လာတဲ့ ကဗ်ာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိလာပါလိမ့္ဦးမယ္။ ကဗ်ာဆရာ လွသန္းက သူ႔တုိ႔မ်ဳိးဆက္ကုိ `သုညမ်ဳိးဆက္၊ ငါ ဒီလုိပဲ သတ္မွတ္ခ်င္ေတာ့ တယ္´လုိ႔ ေရးခဲ့ဖူးပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ` သုညမ်ဳိးဆက္ အဆက္ဆက္ ဥခြံေဖာက္ထြက္ႏုိ္င္ပါေစ´လုိ႔ပဲ ဆုေတာင္း ရင္း လင္းခါးရဲ႕ ေျဖာင့္ခ်က္မ်ားအား မုဒိတာပြားလုိက္ရပါတယ္။
မင္းနဒီခ
၂၆၊ ၅၊ ၂၀၁၅