ဒါကဗ်ာလား ဒါလား ကဗ်ာ နဲ႔ ခင္ဗ်ားလည္း ေျဖဆုိရန္ ေမးခြန္း

ဒါကဗ်ာလား ဒါလား ကဗ်ာ နဲ႔ ခင္ဗ်ားလည္း ေျဖဆုိရန္ ေမးခြန္း

စာအုပ္အမည္                        ဒါကဗ်ာလား ဒါလား ကဗ်ာ

ေရးသူ                                လင္းသစ္ေ၀၊ ေဇေသာ္(စကား၀ါေျမ၊ ေမာင္ခန္႔ေျမ(ထီလာ)၊ ေမာင္သစ္ဦး(ျမစ္ေျခ)၊  

ဟိန္းထက္လြင္၊  မင္းလုေဇာ္၊ ရဲရင့္ပုိင္ေအာင္၊ အာကာမုိးျမင့္၊ ရတုသစ္၊ထြန္းလင္းသစ္ (ကန္႔ဘလူ)

ထုတ္ေ၀သည္႔ကာလ                ေအာက္တုိဘာ၊ ၂၀၁၄

ထုတ္ေ၀သည္႔တုိက္                 အလကၤာ စာေပ

                    ၂၀၁၄ ကေတာ့ ကဗ်ာျဖတ္သန္းမႈ သမုိင္းျဖတ္သန္းမႈတစ္ေလွ်ာက္လုံး ကဗ်ာစာအုပ္အမ်ားဆုံးထြက္ရွိတဲ့  ႏွစ္တစ္ႏွစ္လုိ႔ပဲ ေျပာရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ၂၁၀၄ ႏွစ္စကေန အခု ေအာက္တုိဘာလအထိ ထြက္ရွိထားတဲ့ ကဗ်ာ စာအုပ္ေပါင္း လက္လွမ္းမွီသေလာက္ ေရတြက္ရရင္ တစ္ရာနီးပါးရွိေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ထြက္ရွိတဲ့ ကဗ်ာစာအုပ္ေတြကလည္း တစ္ကုိယ္ေတာ္၊ ႏွစ္ေယာက္တြဲ၊ သုံးေယာက္တြဲကေန စုေပါင္းကဗ်ာစာအုပ္ေတြအထိ ကေလာင္သစ္၊ ကေလာင္ေဟာင္း ကဗ်ာေရးသူစုံလင္သလုိ ကဗ်ာအမ်ဳိးအစားေပါင္းမ်ားစြာလည္း စုံလင္လြန္းလွပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာကဗ်ာျဖစ္ေပၚတုိးတက္ မႈရဲ႕ ျပယုဂ္တစ္ခုလို႔ ေျပာရမလား။ ကဗ်ာေကာင္းျခင္း မေကာင္းျခင္း၊ တင္က်န္ရစ္ျခင္း မက်န္ရစ္ျခင္းထက္ ကဗ်ာစာအုပ္ ေတြ ထြက္ရွိေနတာ၊ ျမန္မာကဗ်ာေလာကႀကီး ရွင္သန္ျဖစ္ထြန္းေနတာကပဲ ေက်နပ္စရာေကာင္းလွတယ္။ ဆရာႀကီး အာရင္ဘတ္ က` မင့္ ကဗ်ာ ေတြ ေကာင္းတာ မေကာင္းတာ အေရးမႀကီးပါဘူး။ မင္း ကဗ်ာေတြ ေရးေနတာ ကဗ်ာဆရာ ျဖစ္ခ်င္တာကုိက ေကာင္းလွပါၿပီကြာ´ လုိ႔ ေျပာသလုိ ဆရာ ခရမ္းျပာထက္လူ ကလည္း ` ကမာၻေျမေပၚ ကဗ်ာစာအုပ္ တစ္အုပ္ ေရာက္လာတာဟာ ကမာၻေျမေပၚကုိ အာဏာရွင္တစ္ေယာက္ ေရာက္လာတာထက္စာရင္ ပုိေကာင္းပါတယ္´လုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အာဏာရွင္တစ္ေယာက္ေယာက္ ကဗ်ာေရးလာၿပီ ဆုိရင္ေတာ့ ဒါဟာ ေၾကာက္စရာေကာင္းဖုိ႔ လုိ၊ မလုိ ကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔  ျပန္စဥ္းစားသုံးသပ္ၾကည့္သင့္ေသးတယ္ မဟုတ္ပါလား။

            ေသခ်ာတာတစ္ခုကေတာ့ ` ဒါကဗ်ာလား ဒါလားကဗ်ာ´ စာအုပ္ထဲက ကဗ်ာေရးသူေတြဟာ အာဏာရွင္ေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ တကယ့္ကုိ ႐ူးရူးမုိက္မုိက္ ကဗ်ာအေပၚ ဖက္တြယ္၊ ကဗ်ာနဲ႔ ရွင္သန္ၿပီး ကဗ်ာနဲ႔ ေသဆုံးၾကမယ့္ ကဗ်ာ ဆရာစစ္စစ္ေတြဆုိတာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ယုံၾကည္ပါတယ္။ ဒီကဗ်ာစာအုပ္မွာ ကဗ်ာေရးသူဆယ္ေယာက္ရဲ႕ ကဗ်ာ ဆယ္ပုဒ္ က်စီ ပုံႏွိပ္ေဖာ္ျပထားၿပီး ထူးထူးျခားျခား ႏွစ္ေယာက္ေပါင္း၊ သုံးေယာက္ေပါင္းကေန ခုႏွစ္ေယာက္၊ ရွစ္ေယာက္၊ ဆယ္ ေယာက္အထိ စုေပါင္းေရးသားထားတဲ့ ကဗ်ာဆယ့္တစ္ပုဒ္ကုိလည္း ပုံႏွိပ္ေဖာ္ျပထားပါေသးတယ္။ ဒီကဗ်ာစာအုပ္ကုိ ဆရာ စုိးႏုိင္(မႏၱေလးတကၠသိုလ္)၊ ဆရာေမာင္ၾကည္သာ(ေတာင္တြင္း)နဲ႔ ဆရာေနမ်ဳိး တုိ႔က အမွာစာေရးေပးထားၿပီး ဆရာ ေမာင္ၾကည္သာ(ေတာင္တြင္း)ရဲ႕ အမွာစာကုိယ္တုိင္ကုိက ေခတ္ၿပိဳင္အမွာစာလုိ႔ ေျပာရေလာက္ေအာင္ အျခားကဗ်ာစာအုပ္ အမွာစာေတြနဲ႔ မတူကြဲျပားျခားနားစြာ Collage ဆန္ဆန္မုဒိတာပြားထားကုိလည္း သတိထားမိလုိက္ပါတယ္။ ဒီစာအုပ္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ကဗ်ာေတြရဲ႕ ကဗ်ာဟန္နဲ႔ ပုံသ႑ာန္ တည္ေဆာက္မႈမွာလည္း ေခတ္ေပၚဟန္နဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ဟန္ ႏွစ္မ်ဳိးစလုံး ပါ၀င္လာတာကုိ ေတြ႔ရၿပီး အေၾကာင္းအရာပုိင္းလည္း စုံလင္လွတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေက်နပ္စရာေကာင္းတာ တစ္ခုက ေတာ့ ကဗ်ာဆရာ ဆယ္ေယာက္ဟာ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ တင္ျပဟန္မတူ၊ ေတြးဟန္မတူဘဲ အေၾကာင္းအရာတူ တစ္ခုတည္းကုိ ခ်ဥ္းကပ္တဲ့ေနရာမွာေတာင္ ႐ႈေထာင့္ မတူညီစြာ ေရးဖြဲ႕ထားတာေတြကုိ ေတြ႔ရၿပီး ေခတ္ၿပိဳင္ မႏၱေလး ကဗ်ာ ေရးဟန္တစ္ခု ကုိပါ ေဖာ္ထုတ္သြားၾကႏုိင္မလားအထိ ကၽြန္ေတာ္ ကုိယ့္ငါးခ်ဥ္ ကုိယ္ခ်ဥ္ မိပါတယ္။ ေျပာရရင္ ဒီကဗ်ာ စာအုပ္ထဲက ကဗ်ာေရးသူ ဆယ္ဦးစလုံးဟာ အြန္လုိင္းေပၚမွာေရာ၊ ျပင္ပလူမႈဘ၀မွာ ေန႔စဥ္ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈ ေကာင္းမြန္တဲ့သူေတြျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေယာက္အေၾကာင္းတစ္ေယာက္ အတြင္းသိအဆင္းသိျဖစ္ေနတဲ႔အျပင္ တစ္ေယာက္ ကဗ်ာ တစ္ေယာက္ဖတ္၊ တစ္ေယာက္စာအုပ္ တစ္ေယာက္ငွားဖတ္ၿပီး ကဗ်ာနဲ႔ ေနထုိင္ေနသူေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ သူတုိ႔ စုေပါင္းေရးထားတဲ့ ကဗ်ာေတြကလည္း ဘယ္စာေၾကာင္းဟာ ဘယ္သူေရးသူ၊ ဘယ္အပုိဒ္က ဘယ္သူ႔လက္ပဲ ဆုိတဲ့ စကားမ်ဳိး မေျပာႏုိင္ေလာက္ေအာင္ အထိ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ရဲ႕ ေျပျပစ္စီးေမ်ာမႈကုိ ဖတ္႐ႈခံစားႏုိင္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

            ဒီကဗ်ာစာအုပ္မွာ ပထမဆုံးထိေတြ႔ရမွာကေတာ့ လင္းသစ္ေ၀ရဲ႕ ကဗ်ာေတြပါပဲ။ လင္းသစ္ေ၀ဟာ လူငယ္ပီပီ စိတ္ဆတ္ပုံရတယ္။ သူ႔ကဗ်ာေတြမွာ ေဒါသသံေတြ၊ သေရာ္သံေတြပါတယ္။ သူက သူႀကံဳေတြ႔ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ေခတ္ကာလ ကုိ အာ႐ုံခံစားမႈအမ်ားဆုံးျပဳတယ္။ လက္ရွိႏုိင္ငံေရးအခင္းအက်င္း၊ ေတာသူေတာင္သားေတြရဲ႕ ပစၥကၡအေျခအေန၊ အေျခခံ လူတန္းစားက ေပါက္ဖြားလာတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္ ရရွိလာမယ့္ ပညာေရး၊ လယ္ယာေျမသိမ္းဆည္းမႈ၊ လက္ တစ္ဆုပ္စာ ခရုိနီေတြရဲ႕ စီးပြားေရးလက္၀ါးႀကီးအုပ္မႈ စတာေတြဟာ လင္းသစ္ေ၀ရဲ႕ မ်က္စိမွာ လာလာစူးေနတဲ့ စပါးေမႊးေတြပါပဲ။ လင္းသစ္ေ၀ဟာ ဒါကုိ ကဗ်ာအ၀တ္စနဲ႔ ပြတ္ထုတ္တယ္။ မရဘူး။ `ေပါင္မုန္႔မရွိရင္ ကိတ္မုန္႔စားေပါ့´။ မရဘူး။`မုိးလား ေလ လား တလားလားနဲ႔ လားေပၚ ခြထုိင္ေနရသလုိ မုိမုိလည္း မုိးေမွ်ာ္ေနေရာ့မယ္´။ မရဘူး။ ေနာက္ဆုံး တစ္ခြန္းပဲ သူေျပာလုိက္ တယ္။  ` ဒီ အေရးအသားကုိ ေခါင္းစဥ္မတပ္လုိက္ပါနဲ႔´ တဲ့။

မ်က္ရည္ယုိဗုံးကုိ မ်က္၀ါးထင္ထင္ေတြ႔ရေပမယ့္ မ်က္စိေရွ႕တင္ ေပ်ာက္ေပ်ာက္ကြယ္ကြယ္။ ဒါဒုိ႔ေျမ ဒါဒုိ႔ေျမ ဒုိ႔နဲ႔ မဆုိင္ေပ ဆုိတ့ဲ ျပက္လုံးက ႏွလုံးသားကုိ ဆြဲႏႈတ္ထားသလုိ ခံရခက္ေပမယ့္ အေမလည္း မကယ္ႏုိင္ အေဖလည္း မကယ္ႏုိင္ ဂႏုိင္လည္း ေပ်ာက္ေပ်ာက္ေပ်ာက္ပ်က္ပ်က္ မျဖစ္ရေအာင္ကူညီကာ ၀ုိင္းလုိ႔ မႈိင္းမေတာ္မူပါနဲ႔ ကူညီေငြ ေထာက္ပံ့ေငြ ေခ်းေငြ ရေငြ ယူေငြ အသုံးလား အျဖဳန္းလား ေငြ။ ေရတြက္လုိ႔ မရေအာင္ ခ်မ္းသာေနလား လူေျပာသူေျပာမ်ားလုိ႔ ေရးပါ တယ္ ခ႐ုနီ။ အထင္လား အျမင္လား အထင္ေသးခံရပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးက်မ္းက်ိန္ေျပာပါမယ္။ ဒီကဗ်ာမွာ ေပ်ာက္ဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိ အႀကိမ္ ၂၀ တိတိ သုံးထားပါေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားအပ္ပါတယ္။

(လင္းသစ္ေ၀/ ခင္ဗ်ားေပးထားတဲ့ ေခါင္းစဥ္မွာ မေပ်ာ္၀င္လုိ႔ ဒီကဗ်ာကုိ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေရးသားလုိက္ပါတယ္ မိတ္ေဆြ)

ဒုတိယထိေတြ႔ရတဲ့ ေဇေသာ္(စကား၀ါေျမ)ရဲ႕ ကဗ်ာေတြမွာေတာ့ ေအးေဆးမႈနဲ႔ တည္ၿငိမ္မႈကုိ အမ်ားဆုံး ေတြ႔ရပါ တယ္။ သူ႔ကဗ်ာေတြဟာ သူႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အေျခအေနေတြကုိ တစ္ေယာက္ေယာက္ကုိ တုိင္တည္ေနသလုိ ကဗ်ာ ဖြဲ႔တယ္။ ေျပာရရင္ သူကဗ်ာအမ်ားစုဟာ အေျပာဆန္ဆန္ေရးဖြဲ႕ထားတဲ့ အျပ ကဗ်ာေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီအျပ ေတြဟာ သာမန္႐ုိးရုိးအျပမဟုတ္။ တရားသေဘာျပတဲ့ အျပေတြ ျဖစ္တယ္။ `လြန္းဇက္ကုိ သတိရတယ္ ေမာင္ေနျမတ္´၊ `သ႐ုပ္ျပျခင္းေတြနဲ႔ ကြဲလြဲခဲ့ေသာ မွန္ခ်ပ္မ်ား´၊ `ပုဂံ´။ ယူတတ္ရင္ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ဟာ တရားတစ္ပုဒ္ ျဖစ္သြားေလာက္ ေအာင္ထိ သူျပတယ္။  သူေရးတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြဟာ သူ႔အေတြ႔အႀကံဳေတြပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူဟာ တည္ၿငိမ္တယ္။ လွလွပပ ဖြဲ႔တယ္။ ေအးေအးေဆးေဆးေျပာျပတယ္။

မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္မ်ဳိးေစ႔ခ်ဖုိ႔ မ်က္ႏွာစိမ္းစိမ္းမ်ားလာ

အကုသို္လ္ကုိ ကာရံဖုိ႔ အကူႀကိယာမ်ားလာ

အထင္အရွားေထ့ေငါ့ျပဖုိ႔ အထိုင္က်ေနတဲ့ အမည္နာမမ်ားလာ

ဂုိးေပါက္ကုိ ဂုိးသြင္းဖုိ႔ ဂုိးတုိင္ေစာင့္တဲ့ ဂုိးသမား မ်ားလာ

အဲဒါ ခင္ဗ်ားအတြက္ ဂုဏ္ျပဳလႊာ

သူက မေလွ်ာက္ရေသးတဲ့ ေျခလွမ္းေတြနဲ႔သာ

တံခါးေတြကုိ ဖြင့္ဖုိ႔ ေသာ့ခတ္ထားခဲ့မွာ။

(ေဇေသာ္- စကား၀ါေျမ / ေလွကားထစ္မ်ား ကဗ်ာမွ)

            တတိယထိေတြ႔ရတဲ့ ကဗ်ာဆရာကေတာ့ ေမာင္ခန္႔ေျမ(ထီလာ) ျဖစ္ပါတယ္။ အေနအထုိင္ ေအးတယ္။ စကား ေျပာရင္ ျဖည္းျဖည္းေအးေအးနဲ႔ တုိးတုိးသက္သက္ေျပာတတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ကဗ်ာကေတာ့ လႈပ္ရွားေနတယ္။ ဘယ္ေလာက္ထိေတာင္ လႈပ္ရွားေနသလဲဆုိရင္ သူ႔ကဗ်ာေတြဟာ ရကၡပူရ၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္၊ မေနာေျမ၊ ဆားရီးယား၊ အာဖရိက၊ ျပည့္တန္ဆာတစ္ေယာက္ကေန မိဘမဲ့ကေလးေတြအထိ၊ ေဆာခရတၱိ၊ ဒုိင္ယာနာ၊ မာသာထရီဆာ၊ ဒုိင္အုိး ဂ်ီးနီးနဲ႔ ကမာၻႀကီးရဲ႕ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္အေျပာင္းအလဲ။ ေျမာက္ကုိရီးယားအာဏာရွင္ ကင္ဂ်ဳံ၀ုိင္၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္မႈနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္တင္ပုိ႔မႈ၊ ILO၊ UWCA၊ UNA စတဲ့ ကုိယ့္ေဒသပတ္၀န္းကေန ကမာၻတ၀ွမ္းအထိ စဥ္ဆက္မျပတ္လြန္းထုိးလႈပ္ရွား ေနတယ္။ ျမန္မာ့အေရးကေန ကမာၻ႔အေရးအထိ သူရဲ႕ပူပန္မႈဟာ သူ႔ရဲ႕ ကဗ်ာေတြကုိ ႐ုိက္ခတ္လာတယ္။ သူ႔ကဗ်ာေတြကုိ ဖတ္ရင္း ကၽြန္ေတာ္ သူ႔ကုိ စုိးရိမ္လာတယ္။ သူ႔ရဲ႕ေသြးေအးရင့္က်က္တည္ၿငိမ္မႈဟာ သူ႔အေပၚထိခတ္လာတဲ့ အပူမီးေတြ ေၾကာင့္လား။ သူ႔အေျခအေနဟာ အခ်ိန္မေရြးထေပါက္ကြဲသြားႏုိင္တဲ့ ျပင္းအားတစ္ခုခု ကုိ အသင့္ေစာင့္ဆုိင္းေနသလုိပါပဲ။ ` ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကုိ ကမာၻႀကီးထဲထည့္ၿပီး ကုိင္ေပါက္လုိက္ေတာ့ အုိင္ဖုန္းဟာ ျပားသြား´၊ `ကြန္နက္ရွင္ႀကိဳးတန္းေပၚ လမ္း ေလွ်ာက္ေနတဲ့ ညီမေလး´၊ `မေရးခ်င္တဲ့အေၾကာင္းေတြ ခ်ေရးထားတဲ့ကဗ်ာ ငါ မေရးခ်င္ ဘူး´၊`ေခတ္ကုိ ခုတုံးလုပ္ၿပီး ပုထုဇဥ္စကားလုံးနဲ႔ ကာေနတဲ့သူအားလုံးဟာ ပကတိရုပ္နာမ္´ စတဲ့ ကဗ်ာေတြဟာ သူ မီးမစြဲခင္ အေျခအေနမ်ားပါပဲ။

`ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ

ဘုရားသခင္ကုိ ဖန္ဆင္းခဲ့တဲ့ လူသားေတြပါ

အယူ၀ါဒေတြ ကြဲလြဲၿပီး

ႏ်ဴးကလီးယားလက္နက္ေတြ ထုတ္လုပ္လုိ႔

စစ္ပြဲေတြ ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကပါတယ္

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ

အားႏြဲ႔ၿပီး အသိဥာဏ္ထက္ျမက္တဲ့လူသားေတြပါ

မုိးေလ၀သကုိ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းႏုိင္ခဲ့ၿပီး

မျပည့္ႏုိင္တဲ့ အလုိဆႏၵေတြနဲ႔

စိတ္မရွိတဲ့ ကမာၻႀကီးကု

အသက္မဲ့တဲ့ အုိင္ဖုန္းတစ္လုံးထဲ ထုိးထည့္ခဲ့ၾကပါတယ္´

(ေမာင္ခန္႔ေျမ(ထီလာ)/ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကုိ ကမာၻႀကီးထဲထည့္ၿပီး ကုိင္ေပါက္လုိက္ေတာ့ အုိင္ဖုန္းဟာ ျပားသြား ကဗ်ာမွ)

            စတုတၳေျမာက္ထိေတြ႔ရတဲ့ ကဗ်ာဆရာကေတာ့ ေမာင္သစ္ဦး(ျမစ္ေျခ) ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ကဗ်ာေတြမွာ အမ်ားဆုံ းေတြ႔ရတာက ဇာတ္လမ္းအသြားပါတဲ့ ကဗ်ာေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ သူ႔ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ဟာ အစကေန အဆုံးထိ ျဖစ္စဥ္တစ္ခုကုိ အနားထုိင္ေျပာျပေနသလုိခံစားရတယ္။ `မုိးမုိးကပဲ ကလုိ႔လား လႊတ္လွ´မွာ အရြယ္ေရာက္လာတဲ့ အပ်ဳိစင္ေကာင္မေလး မုိးမုိးအေၾကာင္းကုိ ဖြဲ႔ဖြဲ႔ျပရင္း ေနာက္ဆုံးမွာ သူ႔ရဲ႕ခ်စ္ျခင္းေမတၱာကုိ ထုတ္ျပသြားတယ္။`ပြဲေတာ္ကုိ ႏႊဲေပ်ာ္ဖုိ႔ လည္လည္ သြားၾကမလား လယ္လယ္´မွာ ပြဲေတာ္တစ္ခုထဲ သူေရာက္ေနတယ္။ အဲဒီပြဲေတာ္မွာ ခင္းက်င္းထားတဲ့ အ႐ုပ္ဆုိင္၊ သစ္ သီးဆုိင္၊ ကုန္မာဆုိင္ေတြ သူေလွ်ာက္ေငးတယ္။ ရပ္ၾကည့္ တယ္။ ေငးရင္းနဲ႔ သူေတြးတယ္။ ေနာက္ ဘုရားပုရ၀ုဏ္ထဲ သူ ေရာက္သြားတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူ ျပန္တယ္။ ႐ုိးရုိးျပန္တာ မဟုတ္ဘူး။ ခါးၾကားထုိးထားတဲ့ ဆင္ေျခာက္ေကာင္ဖိနပ္ေလးကုိ စီးၿပီး အျမန္လစ္ထြက္သြားရတာ။ ဘုရားပြဲေတာ္မွာ ဖိနပ္ကုိေတာင္ စိတ္ခ်လက္ခ် ပစ္မထားႏုိင္ဘဲ ခါးၾကားထုိးထားရတဲ့ အျဖစ္။ ေနာက္တစ္ပုဒ္က ကင္မရြန္ႏုိင္ငံသား နာမည္ေက်ာ္ ေဘာလုံးသမား`အီတုိး´၊ ၿပီးေတာ့`ငါတုိ႔က ေန၀င္ခ်ိန္မွာ ေရာက္လာခဲ့တာ´၊ `ဟူဂုိခ်ားဗက္´၊ `စစ္သား တစ္ ေယာက္ရဲ႕ ကုိယ္ေပၚမွာ ရန္သူရဲ႕ နာမည္ကုိ တက္တူးထုိးထားတယ္´ စတဲ့ ကဗ်ာေတြမွာ ေမာင္သစ္ဦး(ျမစ္ေျခ)ဟာ အစီအစဥ္တက် စနစ္တက် အကြက္ေရြ႕တယ္။ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား တစ္ကား ႐ုိက္မယ္ဆုိရင္ေတာင္ အဆင္သင့္ျဖစ္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ ဇာတ္ညႊန္းမ်ဳိးနဲ႔။ သူ႔ကဗ်ာေတြဟာ လႈပ္ရွားမႈတုိင္းမွာ ဇာတ္အိမ္ အခုိင္ အမာနဲ႔ ၾကြတက္ေနပါတယ္။

မုိးမုိးဟာ မာသာထရီဆာလည္း မဟုတ္ဘူး ေလဒီဒုိင္ယာနာလည္းမဟုတ္ဘူး

မာလာလာလည္း မဟုတ္ဘူး

တစ္ေန႔ ထမင္းသုံးနပ္ပုံမွန္စားၿပီး တစ္ညကုိ ရွစ္နာရီေလာက္ အိပ္တယ္

အိပ္မက္ကုိ ေပ်ာ္ေအာင္ပဲ မက္တယ္

အဲဒီ မုိးမုိးဟာ အခု အသက္ဆယ့္ရွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ

အိမ္ေထာင္ေလးဘာေလးျပဳလုိ႔ လင္ယူသားေမြးလုပ္မယ္ဆုိလည္း လုပ္လုိ႔ရၿပီ

ဒါေပမယ့္ အဂၤုလိမာလ လက္ေခ်ာင္းတစ္ေထာင္ျပည့္ဖုိ႔ တစ္ေခ်ာင္းပဲလုိေနသလုိ

ရည္းစားတစ္ေထာင္ျပည့္ဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တစ္ေယာက္ပဲ လုိေနေလသလား

ကၽြန္ေတာ့္ လက္ညွဳိးတစ္ေခ်ာင္းကုိ လြယ္လြယ္ပဲ ျဖတ္ေပးလုိက္ပါတယ္

ကၽြန္ေတာ္က ဗန္ဂုိးေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့

(ေမာင္သစ္ဦး(ျမစ္ေျခ)/ မုိးမုိးကပဲ ကလုိ႔လား လႊတ္လွ ကဗ်ာမွ)

            ပဥၥမေျမာက္ ထိေတြ႔ရတဲ့ ကဗ်ာေတြကေတာ့ ဟိန္းထက္လြင္ရဲ႕ ကဗ်ာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဟိန္းထက္လြင္ဟာ သူေရးတဲ့ ကဗ်ာရဲ႕ ရစ္သမ္ကုိ သူမိေအာင္ ေရးႏုိင္လြန္းတယ္။ သူ႔ကဗ်ာေတြဟာ အသံထြက္ရြတ္ၾကည့္ရင္ ပုိေကာင္းတယ္။ သူခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ အသံယူပုံေတြဟာ အၾကားအာ႐ုံနဲ႔မွ ပုိ႐ုန္းၾကြလာသလုိ ခံစားရတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ သူဟာ သူ႔ရဲ႕ နာက်င္မႈေတြကုိ ကဗ်ာထဲမွာ ထည့္ဖြက္ထားတယ္။ သူေရးတဲ့ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကုိ အေပၚယံဖတ္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ေပ်ာ္ရႊင္ စရာလုိ႔ ထင္မွတ္ေကာင္း မွတ္ႏို္င္မွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ သူဟာ သူ႔ဘ၀ရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခ်ဳိ႕ကုိ ကဗ်ာထဲမွာ ဖြက္ဖြက္ ေရးတယ္။ တစ္ခါတေလ သူဟာ ကဗ်ာထဲကေနၿပီး ကမာၻႀကီးသေရာ္တယ္။ `တဟီးဟီးတဟားဟားနဲ႔ အဲဒီဇာတ္ကားဟာ ႐ုံျပည့္လူလွ်ံ ေအာင္ပြဲခံ´ ကဗ်ာထဲမွာဆုိရင္ ငုိေၾကြးတဲ့ ဇာတ္၀င္ခန္းမွာ အားပါးတရ ရယ္ေမာသံေတြ ထည့္ပစ္တယ္။ ဒါဟာ သူ႔အတြက္ အစစ္အမွန္လား။ သူလက္ခံလုိက္တဲ့ ငိုခန္းႀကီးဆုိတာကေရာ သူဟာ ဖန္တီးမႈအႏုပညာရဲ႕ အရသာကုိ ေမးခြန္း ျပန္ထုတ္တယ္။ သူလုိခ်င္တာ ဘာမ်ားျဖစ္ႏိုင္မလဲ။ ` ေဟ့ ေဟ့ ေကာင္ေလး ျမင္ရဲ႕လား၊ ငါတုိ႔ရဲ႕ ဟုိးေ၀းေ၀းမွာ ေနၾကာ ပန္းခင္းႀကီး၊ ေနၾကာ ပန္း ခင္း ႀကီး´ တဲ့။  သူ႔ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့အရာကုိေတာ့ `ေနျခည္´ကဗ်ာမွာ ေကာင္းေကာင္း ေတြ႔ႏုိင္ခဲ့ ပါတယ္။

အစစ္လည္း မသိ၊ အတုလည္း မသိ၊ သူ႔လည္း မသိ၊ ကုိယ့္လည္း မသိနဲ႔။ အေမွာင္နဲ႔ မသိျခင္းဟာ အထပ္ထပ္အခါခါ မိတ္လုိက္ မ်ဳိးပြား။ ေဟ့ ေလွ်ာက္ ေလွ်ာက္ ေအာ္မေနနဲ႔ကြ။ ေခတ္ကုိက မ်က္ႏွာကုိ အုိးမည္းသုတ္ ဆီဂ်ီးလူးထားတဲ့ ေခတ္ႀကီး။ ၾကည့္လုိက္ဦး ေနၾကာေစ့ခြံေတြ စားသုံးၿပီး မုန္႔အိတ္ေတြနဲ႔။ နံရံမွာ ကပ္ထားတာက တားျမစ္စာေတြလား သတိေပးခ်က္ေတြလား။ ေတာ္ပါ တန္ပါ။ မရယ္ခ်င္ဘဲနဲ႔ ရယ္မေနပါနဲ႔။ ဟန္လုပ္ၿပီး မရယ္ပါနဲ႔ ။ ကလိထုိးၿပီး မရယ္ပါနဲ႔။ ဗုိက္ႀကီးကုန္းကုန္းၿပီး ညွစ္ညွစ္ မရယ္ၾကပါနဲ႔။ ဟား ဟား ဟီး ဟီး ဟဲ ဟဲ ဟြန္း ဟြန္း ။ ဘာလဲဗ်ာ ။ အဲဒီလုိခ်ည္း မရယ္ပါနဲ႔ဆုိ။ အဲဒါ ငိုခန္းႀကီးဗ်။ သိလား။

(ဟိန္းထက္လြင္/ တဟီးဟီးတဟားဟားနဲ႔ အဲဒီဇာတ္ကားဟာ ႐ုံျပည့္လူလွ်ံ ေအာင္ပြဲခံ ကဗ်ာမွ)

            ဆ႒မေျမာက္ဖတ္ရမယ့္ ကဗ်ာေတြကေတာ့ မင္းလုေဇာ္ရဲ႕ကဗ်ာေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ မင္းလုေဇာ္ ကလည္း ေမာင္ခန္ ေျမ(ထီလာ) ထက္ကုိ အေနေအးၿပီး စကားနည္းတဲ့ ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္ပါ။ သူဟာ သူေျပာခ်င္တဲ့ စကားေတြကုိ ကဗ်ာ ထဲမွာပဲ ထည့္ထည့္ေျပာမယ္။ ၿပီးရင္ ကြမ္းယာေလး အသာ၀ါးၿပီး တိတ္ဆိတ္ေနမယ္။ ဒါေပမယ့္ သူကလည္း ျပည္သူ႔ ၾကားက မဲတစ္ျပားနဲ႔ ျဖစ္ခြင့္ ရရင္ `ကၽြန္ေတာ္သမၼတႀကီး ျဖစ္ခ်င္တယ္´ လုိ႔  ေရးထားသူမို႔ ေခသူေတာ့ မဟုတ္။ သူ႔ကဗ်ာ ေတြကုိ ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ အမ်ားဆုံး ေတြ႔ရ တာက အလုိမျပည့္မႈေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ သူဟာ လက္ရွိသမၼတနဲ႔ အလုိ မျပည့္ဘူး။ သူဟာ ညီမေလးနဲ႔ အလုိမျပည့္ဘူး။ သူဟာ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကုိ အလုိမျပည့္ဘူး။ လက္ရွိ သြားေနတဲ့ လမ္းေတြကုိ အလုိမျပည့္ဘူး။ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအခင္းအက်င္းနဲ႔ လွည့္ကြက္ေတြကုိ အလုိမျပည့္ဘူး။ ဘယ္ေလာက္ထိ အလုိမျပည့္ေနသလဲဆုိရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ေတာင္ ဒီမနက္ ဒင္း ဘာတတ္ႏုိင္ေသးလဲ ဆုိၿပီး `ဖိနပ္တစ္ဖက္ေပ်ာက္သြားတဲ့ မနက္ေစာေစာ´ မွာ အလုိ မျပည့္ျဖစ္ေနလုိက္ပုံ။

အေပၚယံေျပာင္းေပးလုိက္ရင္ပဲ ေက်နပ္ႏုိင္တယ္ထင္ၿပီး

ေျပာင္းေနရတာလည္း ရွိေတာ့

ေျပာင္းကုိ ေျပာင္းမွ ျဖစ္မယ္ဆုိတာကုိ သေဘာေတာ့ ေပါက္ေနတယ္

ေျပာင္းတယ္ အထင္နဲ႔ မူလေနရာဆီ ျပန္ေျပာင္းေနတာလည္း ေျပာင္းတာပဲ

ဘယ္လုိေျပာင္းေျပာင္း ေျပာင္းေနရရင္ပဲ စား၀င္အိပ္ေပ်ာ္

ေျပာင္းလဲမွ ျဖစ္မယ္ ေၾကြးေၾကာ္ၿပီး

တလြဲတေခ်ာ္ေျပာင္းေနတာလည္း ေျပာင္းျခင္းတစ္မ်ဳိးပဲ မဟုတ္လား

(မင္းလုေဇာ္/ ေျပာင္းေျပာင္း မေျပာင္းေျပာင္း ေျပာင္းသာေျပာင္း အေျပာင္းျဖစ္လိမ့္မည္ ကဗ်ာမွ)

            သတၱမေျမာက္ ထိေတြ႔ရမယ့္ ကဗ်ာဆရာကေတာ့ ရဲရင့္ပုိင္ေအာင္ပဲ ျဖစ္တယ္။ ရဲရင့္ပုိင္ေအာင္ရဲ႕ ကဗ်ာေတြကုိ ဖတ္ရေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ရင္းႏွီးထိေတြ႔ခဲ႔ဖူးတဲ့ ရဲရင့္ပုိင္ေအာင္မွ ဟုတ္ပါရဲ႕လားဆုိတဲ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ျပန္ေမးတဲ့ ေမးခြန္းနဲ႔ တအံ့တၾသျဖစ္ရပါတယ္။ တကယ္ဆုိ ရဲရင့္ပုိင္ေအာင္က ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ပုံႏွိပ္စာမ်က္ႏွာေပၚ ျဖတ္သန္းခဲ့ ဖူးတဲ့ ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္ပါ။ ကဗ်ာအေရးက်ဲတယ္ဆုိတာထက္ ကဗ်ာအေရးပ်င္းတယ္ ေျပာရမလား။ ေရးျဖစ္ သေလာက္လည္း မဂၢဇင္းေတြဆီ သူမပုိ႔။ သူေရးျဖစ္တဲ့ ကဗ်ာေတြဟာလည္း လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မ်ားပဲ ဂိတ္ဆုံးသြား တတ္ တာ မ်ားတယ္။ အခုအြန္လုိင္းေခတ္ေရာက္လာေတာ့ သူလည္း ကဗ်ာေတြ ေျပာင္းလာတယ္။ ေရးပုံ၊ ေတြးပုံ၊ တည္ေဆာက္ ပုံကအစ ကဗ်ာကုိ လွလွပပ အဆုံးသတ္ဖုိ႔အထိ သူျပင္ဆင္ထားတတ္တာကုိပါ ေတြ႔ရပါတယ္။ ရဲရင့္ပုိင္ေအာင္ဟာ ေအာင္ခ်ိမ့္ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူဟာ ပုံေျပာသူတစ္ေယာက္ပါပဲ။ သူဟာ သန္းတစ္ရာ ညအလင္းဆိုင္ေလးကေန၊ ဒါမွမဟုတ္ ေရႊစြန္မင္းကေဖးကေန ကမာၻႀကီးကုိ ထုိင္ၾကည့္ေနတယ္။ သူျမင္တဲ့အရာေတြကုိ ကဗ်ာနဲ႔ ျပန္တည္ေဆာက္ၿပီး ေျပာျပေလ့ရွိတယ္။ `ကဗ်ာ သင္ ဘယ္ကုိင္းနားမလဲ´မွာ ကဗ်ာေလာကႀကီးကုိ သူၾကည့္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္တယ္။ `လက္ရွိ အေျခအေနကုိ ဖတ္ရန္ ကတ္တေလာက္အညႊန္း´မွာ သူဟာ ေရထဲေမ်ာလာတဲ့ သပြတ္အူအတြက္ ယၾတာေခ်ေပးဖုိ႔ ေျပာ တယ္။ `ငါတုိ႔ရြာ´မွာ သူျမင္တဲ့ ျမင္ကြင္းေတြက သူႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရဖူးတဲ့ ရြာေလးထဲက ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းေတြ မရွိေတာ့။ စိတ္ပ်က္ စရာျမင္ကြင္းေတြကုိ ၾကည့္ေငးရင္း သူအာေခါင္ေတြ ေျခာက္ေသြ႔လာပုံ။ ေျပာစရာ စကားလုံး ရွာမေတြ႔ ေတာ့ပုံ။`ပုဂံ´၊ `ကမာၻႀကီးဆူညံေနပုံ´`စစ္ပြဲ´ စတဲ့ ကဗ်ာေတြမွာလည္း အဲဒီအတုိင္း သူဟာ သူျမင္ေတြ႔ေနရတဲ့အတုိင္း တစ္ခုခ်င္း ခ်ျပ သြားတာပါပဲ။ သူ႔ကဗ်ာေတြတုိင္းမွာ သူဟာ ေျပာခ်င္တဲ့စကားေတြကုိ ေနာက္ဆုံးပိတ္အိတ္နဲ႔လြယ္တဲ့အတုိင္း ကဗ်ာ အဆုံးသတ္ေတြမွာ ကဗ်ာဖတ္သူကုိ ေက်နပ္အားရသြားေစပါတယ္။

ေပ်ာ္ရႊင္မႈကုိ လူသူအဖတ္နည္းတဲ့ စာမ်က္ႏွာမွာ ၀ွက္ထားရတယ္

ေကာင္းကင္မွာ ၾကယ္ေတြ စုံေနတဲ့အထိ

စကားက အသစ္အသစ္ရွိေနေသးတယ္

ရုပ္သံက လာတဲ့ ဇာတ္၀င္ခန္းမွာ

ဒီေတာက လြတ္ႏုိင္ပါ့မလားဆုိတဲ့ စုိးရိမ္ထိတ္လန္႔သံေတြ ၾကားေနရတယ္

မိတ္ေဆြဆီက ဖုန္းလာတယ္ အဆင္ေျပလား တဲ့

ဒီလုိပါပဲလုိ႔ ျပန္ေျဖလုိက္တယ္ (အမ်ားနည္းတူ)

ကုိယ့္နာမည္ကုိယ္ ခ်ေရးေတာ့

လုံးႀကီးတင္ခံလုိက္ရတာေတြက အမ်ားႀကီး

(ရဲရင့္ပုိင္ေအာင္- လက္ရွိအေျခအေနကုိ ဖတ္ရန္ ကတ္တေလာက္အညႊန္း ကဗ်ာမွ)

            အ႒မေျမာက္ထိေတြ႔ရမယ့္ ကဗ်ာေတြကေတာ့ အာကာမုိးျမင့္ရဲ႕ ကဗ်ာမ်ားပါပဲ။ ရဲရင့္ပုိင္ေအာင္နည္းတူ အာကာ မုိးျမင့္လည္း ကဗ်ာအေရးက်ဲသူတစ္ေယာက္ပါပဲ။ အာကာမုိးျမင့္မွာ အားသာခ်က္ကေတာ့ ဘယ္ေနရာကျဖစ္ျဖစ္ ကဗ်ာ ရယူႏိုင္စြမ္းရွိေနတာပါပဲ။ ေဘာလုံးပြဲၾကည့္ရင္း၊ သတင္းနားေထာင္ရင္း၊ ဇာတ္ကားတစ္ကားၾကည့္ေနရင္း၊ ဂီမ္းတစ္ခုခုကုိ ေဆာ့ေနရင္းကပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သူရယူ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ကဗ်ာေတြဟာ နယ္ပယ္စုံလင္တာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။

ေတာက္ . . . ေခါက္သံေတြ မ်ားလာတယ္ ဆီလီကြန္ထုိးလုိက္သလုိ က်ိတ္ခဲေနတဲံ အက်ိတ္အခဲေတြ ေဖြးပြလာ ထုိးသားေတြ အေလ်ာ္ေပးခဲ့ရတဲ့ တစ္ေလွ်ာက္လုံး ရြာထိပ္လည္း မီးေလာင္တယ္ ရြာေနာက္လည္း မီးေလာင္တယ္ စီစီတီဗီ တပ္ထားတယ္ အလကားပဲ ျခေသၤ့လည္ဆံေမႊးကေန ဆင္ႏွာေမာင္းသာ ေျပာင္းသြားတယ္ ေခါက္႐ုိးရာက ေခါက္ရုိး ရာပဲ ဖ်ဴ႕စ္ခဏခဏ ျပတ္တဲ့ ဘ၀က သုံးတန္းနဲ႔ ေဘးစိတ္နဲ႔ ဥပုသ္ေစာင့္တဲ့ေန႔မ်ားဆုိ ၀မ္းတူးကုလားကုလားပဲ အဘ ပါးစပ္က အပုိင္ဂဏာန္းေျပာတုိင္း မ်ဳိးႀကီးသီခ်င္းသာ ေအာ္ဆုိပစ္လုိက္ခ်င္တယ္ (ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့ၿပီေဟးးး) အစား မၾကမ္း တဲ့ေနရာ ဒုိင္ေျပာင္းထုိင္ရင္း Miss Called သာပုိ႔လုိက္ ႏြယ္ျမက္သစ္ပင္ေတြဟာ တကယ္ပဲ ေဆးဖက္၀င္ မလား။

(အာကာမုိးျမင့္/ ေစာင္ၾကားက ၀ွက္ဖဲက စပိတ္တစ္လား ကဗ်ာမွ)

            န၀မေျမာက္ဖတ္႐ႈရမယ့္ ကဗ်ာဆရာကေတာ့ ရတုသစ္ ျဖစ္တယ္။ ရတုသစ္ကေတာ့ ေလးခ်ဳိး၊ ေဒြးခ်ဳိး၊ ရတုပိုဒ္စုံ ကေန ေခတ္ေပၚ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာမ်ားအထိ ကဗ်ာစုံေရးသားႏုိင္စြမ္းရွိသူတစ္ေယာက္ပါပဲ။ အခု ဒီကဗ်ာစာအုပ္ထဲမွာေတာ့ ေခတ္ၿပိဳင္ဟန္ကဲတဲ့ ကဗ်ာအမ်ားစုကုိ ထည့္သြင္းပုံႏွိပ္ထားပါတယ္။ သူ႔ကဗ်ာအမ်ားစုကေတာ့ Expressionsim ဆန္ဆန္ ေရးသားထားတာကုိ ေတြ႔ရၿပီး မ်ားေသာအားျဖင့္ လုိင္းကူးခ်ိတ္ဆက္ပုံဟာ တသားတည္းျဖစ္ေနတာကုိလည္း ေတြ႔ရပါ တယ္။`(၃၁)ဘုံထဲ ပါ၀င္ၿပီး သုံးမရတဲ့ အသံကုိ ကလန္ကဆန္ လုပ္ မရတဲ့အတုိင္း ေခတၱဆုိင္းငံ႔ထားလုိ္က္တယ္´၊ `ေခါင္းစဥ္ရွိၿပီး ေခါင္းစဥ္ေအာက္မေနခ်င္သူေတြကုိ ေခါင္းျဖတ္ၿပီး ေခါင္းထဲထည့္ထား´စတဲ့ ကဗ်ာေတြမွာဆုိရင္ လုိင္း တစ္လုိင္းနဲ႔ တစ္လုိင္းဟာ ကာရန္ေတြ အေသအခ်ာ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ဆြဲေခၚသြားတာကုိ ေတြ႔ရတယ္။ `စကၠဴ ေရ သုံးပါ´ ` တစ္က ျပန္စလုိ႔ တစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္ဇယားကုိ မ်ဥ္းေၾကာင္းတစ္ေၾကာင္းထဲဆြဲဖုိ႔ တစ္ခုခုကို  ဆုံးျဖတ္ၾကရင္ေကာင္းမလား´ စတဲ့ ကဗ်ာေတြမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိနဲ႔ ကဗ်ာကုိ တည္ေဆာက္မႈ ျပဳလုပ္ထားၿပီး` ဖ်တ္ဖ်တ္လူး ဆတ္ဆတ္ခါ ေ၀့ကာ၀ဲကာ စိတ္အလ်ဥ္´ ကဗ်ာမွာေတာ့ တမင္တကာ အခ်ဳိးဖ်က္ထားတဲ့ လုိင္းစီပုိင္းျဖတ္ပုံနဲ႔ ကဗ်ာဖတ္သူကုိ ဖမ္းစားပစ္လုိက္ ျပန္တယ္။ `ကုိယ့္အျဖစ္ကုိယ္ ေ၀ခြဲမရလုိ႔ ဘ-အကၡရာအစ ၀-အကၡရာအဆုံး လက္မွတ္တစ္ေစာင္ကုိ အေၾကြး၀ယ္ၿပီး ကံစမ္းျဖစ္ခဲ့တယ္´နဲ႔ တေရြ႕ေရြ႕ဆြဲေခၚ၊ ျပန္လႊတ္ခ်၊ နားနားေနေန အနီးကပ္ေျပာၾကားခ်က္၊ လြတ္ထြက္သြားတာ ဦးေႏွာက္ေတြ´ စတဲ့ကဗ်ာေတြမွာလည္း  ရတုသစ္ဟာ ဘာသာစကားနဲ႔ ကဗ်ာတည္ေဆာက္မႈမွာလည္း ကၽြမ္းက်င္ပုိင္ႏုိင္ ျပန္ပါေသးတယ္။

ေရအိမ္သုံးမလား ဒုတ္မသုံးရ စကၠဴ ေရ သုံးပါ

သန္႔ရွင္းမႈျဖင့္ ကူညီမလား ဒုတ္မသုံးရ စကၠဴ ေရ သုံးပါ

ညစ္ညမ္းမႈပေပ်ာက္ေရးလား ဒုတ္မသုံးရ စကၠဴ ေရ သုံးပါ

ပတ္၀န္းက်င္စိမ္းလန္းစုိေျပေရးလား ဒုတ္မသုံးရ စကၠဴ ေရ သုံးပါ

ေရထုညစ္ေထးမႈလား ဒုတ္မသုံးရ စကၠဴ ေရ သုံးပါ

. . . . . . . . . .  . . . . . .  ..

စကၠဴ ေရ သုံးပါ ေရ စကၠဴ သုံးပါ သုံးတတ္သလုိ သုံးၾကပါ

အသုံးျပဳသူသာ အၿမဲတမ္း မွန္/ မမွန္ စဥ္းစားရင္း စကၠဴ ေရ သုံးပါ။

(ရတုသစ္/ စကၠဴ ေရ သုံးပါ ကဗ်ာမွ)

            ေနာက္ဆုံးတစ္ေယာက္ကေတာ့ ကဗ်ာဆရာ ထြန္းလင္းသစ္(ကန္႔ဘလူ)ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ထြန္းလင္းသစ္ (ကန္႔ဘ လူ) ကေတာ႔ မႏၱေလးလူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြထဲမွာ ေျခလွမ္းသြက္သြက္၊ အေရးသြက္သြက္နဲ႔ မဂၢဇင္းစာမ်က္ႏွာ မ်ားထက္ အခ်ိန္တုိတုိအတြင္း ေနရာရေနတဲ့သူလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ေရးခဲ့ဖူးပါတယ္။ အခုထိလည္း သူဟာ ေရးအားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ မဂၢဇင္းစာမ်က္ႏွာေတြထက္မွာ ေတြ႔ေနရတုန္းပါပဲ။ သူ႔ရဲ႕ကဗ်ာတည္ေဆာက္ပုံကေတာ့ ဘာသာစကားကုိအားျပဳၿပီး ဘာသာ စကားရဲ႕ေရြ႕လ်ားဆြဲေခၚရာေနာက္ကုိ ထပ္ၾကပ္မကြာလုိက္ေရးတဲ့ ပုံစံပါပဲ။ တစ္ခ်ဳိ႕အပုဒ္ေတြမွာ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္လုံးရဲ႕ ေျပျပစ္စီးေမ်ာမႈေတြကုိ ေတြ႔ရမွာမွန္ေပမယ့္ `အကၡရာစာလုံးေတြကုိ အားနာလုိ႔ ဘာမွ်ကုိ မေရးခ်င္ေတာ့ဘူး´၊ `ကပ္´ စတဲ့ ကဗ်ာမ်ဳိးေတြမွာေတာ့ ကဗ်ာဖတ္သူဟာ ေျပျပစ္မႈကုိ လုိက္ရွာေနရင္ေမာပါလိမ့္မယ္။ ဒီလုိကဗ်ာေတြဟာ ထြန္းလင္းသစ္ (ကန္႔ဘလူ)ရဲ႕ ျပဳလုပ္တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ကဗ်ာေတြ ျဖစ္ေနလုိ႔ပါပဲ။ `နာရင္ေတာ့ ေအာ္မွာပဲ ေတာ္ေရ´၊ `မွန္တဲ့လူ ထိေစ´၊ ` ၿငိမ္းခ်မ္္းေရးကဗ်ာ(၁)´၊ `ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကဗ်ာ(၂)´ စတဲ့ ကဗ်ာေတြမွာ ထြန္းလင္းသစ္(ကန္႔ဘလူ)ရဲ႕ ဘာသာ စကားအေျချပဳသေရာ္ဟန္ကဗ်ာေတြကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ႏုိင္ငံေရးအခင္းအက်င္းမွာ တုိက္႐ုိက္ေရးဖြဲ႔ တုိက္႐ုိက္ ကန္႔ကြက္ေနတဲ့ကဗ်ာေတြ ၾကားထဲမွာ သူ႔ရဲ႕ သေရာ္ဟန္ကဗ်ာေတြ ဖတ္ရတာဟာ ေပ်ာ္ရႊင္ၾကည္ႏူးစရာေကာင္းလွပါတယ္။ ဒါဟာ ထြန္းလင္းသစ္ပါပဲ။

ဘယ္သူကေနရာေပးထားလုိ႔ ၀င္ထုိင္ေနၾကတာလဲ

မေပး ေပးေပး ေပး ေပးေပး ရေအာင္ ယူဖုိ႔ ၀န္မေလး (ေမဆြိ)

လုတယ္ ယက္တယ္  ခုိးတယ္ ၀ွက္တယ္ သတ္တယ္ ျဖတ္တယ္

လိမ္တယ္ ညာတယ္ လူညာႀကီးတုိ႔ရယ္

ဒါရုိက္တာမုိက္တီးရဲ႕ ႐ုိက္ခ်က္ မုိက္ခ်က္ကေတာ့ ကမ္းကုန္တယ္

ညီအစ္ကုိတေတြ ဆုိးလုိက္ၾကတာ သူ႔အေဖ သူ႔အဖုိးအတုိင္းပဲ

႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားႀကီးျပန္႐ုိက္ေတာ့ မုိက္တီးေလးမ်ား

တစ္ရြာလုံး ေအာ့ေၾကာကုိ လန္ေရာ ေ၀ါ့ ေ၀ါ့ ေ၀ါ့ ထြီ

ဒင္းက အခုမွ စုိးရိမ္သေလး ဘာေလးနဲ႔ ရြံစရာေကာင္းလုိက္တာ ထြမ္

(ထြန္းလင္းသစ္(ကန္႔ဘလူ)/ မွန္တဲ့သူ ထိေစ ကဗ်ာမွ)

            အခ်ဳပ္အားျဖင့္ေျပာရရင္ ကဗ်ာဖတ္သူဟာ သူကုိင္ ထားတဲ့ စာအုပ္ထဲက အေရးအသားတစ္ခုခုကုိ ဖတ္ၿပီးတုိင္း `ဒါကဗ်ာလား ဒါလား ကဗ်ာ´ ဆုိတဲ့ ကဗ်ာစာအုပ္ရဲ႕နာမည္ဆီ ျပန္ျပန္ေရာက္ေနမလားလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ေတြးမိ ပါတယ္။`ဒါကဗ်ာလား ဒါလားကဗ်ာ´ ကဗ်ာစာအုပ္ဟာ မႏၱေလးလူငယ္ကဗ်ာ (၁၀)ဦး ရဲ႕ Experimental အေရး အသားေတြပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ခ်ဳိ႕ကဗ်ာေတြကုိ ဖတ္ရတဲ့အခါ တစ္ခုခုလုိေနသလုိ ခံစားရၿပီး တစ္ခ်ဳိ႕ကဗ်ာဟာလည္း မလုိအပ္ဘဲ ရွည္လ်ားလြန္းေနတာေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာဖတ္ၾကည့္ရင္ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တဲ့ တစ္ခ်ဳိ႕ ကဗ်ာေတြဟာ ပုံသ႑ာန္တည္ေဆာက္မႈထဲ အတင္းထုိးထည့္ထားတဲ့ စာသားအစုအေ၀းေတြလုိ ျဖစ္ေနတာမ်ဳိးေတြ၊ စုေပါင္းကဗ်ာတစ္ပုဒ္တေလမွာ အသံစီးဆင္းမႈျပတ္ေတာက္သြားတာ၊ ရစ္သမ္ျပတ္က်သြားတာမ်ဳိးေတြလည္း ေတြ႔ရပါ တယ္။ ကဗ်ာမွာ လုိင္းစီပုိင္းျဖတ္ပုံဟာ အေရးႀကီးပါတယ္။ အျပားလုိက္စီေရးတဲ့ ကဗ်ာေတြမွာ အသံစုစည္းမႈရမ္သမ္ (သုိ႔) အေၾကာင္းအရာစုစည္းမႈရစ္သမ္ ရွိပါတယ္။ ေခတ္ေပၚကဗ်ာစီသလုိ ေဒါင္လုိက္ေရးၿပီး လုိင္းျဖတ္ရမယ့္ စာသားေတြကုိ အျပားပုံသ႑ာန္ထဲ ထည့္လုိက္တဲ့အခါ ရမ္သမ္ဟာ ေတာက္ေလ်ာက္စီးမသြားဘဲ ေထာက္ေနသလုိပါပဲ။ တနည္းေျပာရရင္ `ဒါကဗ်ာလား ဒါလားကဗ်ာ´ ကဗ်ာစာအုပ္ဟာ ကဗ်ာဖတ္သူကုိ ျပန္လည္ေျဖဆုိ လက္ခံျငင္းဆန္ေပးဖုိ႔ ေမးခြန္းထုတ္ၾကည့္ တာပါပဲ။ Contemporary ျဖစ္ျခင္း၊ မျဖစ္ျခင္းဟာ သူတုိ႔ရည္ရြယ္မဟုတ္သလုိ Contemporary Poetry ျဖစ္ေအာင္ဆုိၿပီး တမင္ရည္ရြယ္ေရးသားထားတာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔လည္း ကၽြန္ေတာ္ အခုိင္အမာ ေျပာရဲပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိေတာ့ သူတုိ႔ဟာ ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာကေန ကြဲထြက္လာမယ့္ ကဗ်ာလမ္းေၾကာင္း တစ္ခုခုအတြက္ စမ္းသပ္ေရးသား ေနသူေတြမုိ႔ပါပဲ။ `ဒါကဗ်ာလား ဒါလားကဗ်ာ´ ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းေတြအတြက္ ကဗ်ာေရးသူအားလုံးနဲ႔ ကဗ်ာဖတ္သူအေပါင္းကုိ အထူးေက်းဇူးတင္မိပါတယ္။

မင္းနဒီခ

(၁၃၊ ၁၁၊ ၂၀၁၄)