`ေငြခ႐ု ေဇယ်တု ေကာင္းတဲ့ အမႈေတြနဲ႔´
၁။
ျမန္မာႏုိင္ငံ စာေပသမုိင္းေခတ္ေတြကုိ ၾကည့္ပါက အင္မတန္စိတ္၀င္စားစရာေတြ ရွိပါတယ္။ ဂႏၴ၀င္ေခတ္မ်ားလုိ႔ ဆုိတဲ့ ထီးနန္းၾကငွာန္းနဲ႔ ဘုန္းေတာ္ဘြဲ႕မ်ားအထူးျပဳရာစု ေနာက္ပုိင္း မႏၲေလးေခတ္ ၁၈၈၅ ပါေတာ္မူခ်ိန္က စလုိ႔ ေခတ္ တစ္ခုကုိ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ သမုိင္းေခတ္မ်ားနဲ႔ ျဖတ္သန္းအႏုပညာရွင္မ်ားၾကားက ေပၚထြက္လာတဲ့ စာေပဟာ မုိးေပၚက က်လာတာ မ်ဳိးမဟုတ္ပါဘူး။ ေခတ္ကာလရဲ႕ ႐ုိက္ခတ္မႈတစုံတရာနဲ႔ အၿမဲဆက္စပ္ေနတာဟာ ဓမၼတာပါပဲ။ ဗမာကဗ်ာရဲ႕ လာရာဟာလည္း ထီးရိပ္နန္းရိပ္ေအာက္က ထြက္လာရာကေန ကုိလုိနီေခတ္မွာ အေတြးအေခၚစတင္ခ်ဲ႕ထြင္လာတယ္လုိ႔ ယူဆၾကပါတယ္။ အစဥ္အလာပုံသဏၭာန္နဲ႔ အစဥ္အလာေတြးေခၚမႈမ်ားကေန ေရြ႕လ်ားလာခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အစဥ္အလာပုံသဏၭာန္ကုိ စြဲကုိင္ေပမယ့္ ခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့သလုိ အေတြးအေခၚဘက္မွာလည္း `လူထု´ အေျချပဳရေကာင္းမွန္း သိလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မည္သည့္ႏုိင္ငံမဆုိ `အသစ္´ ဖန္တီးတာဟာ`လူငယ္´ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာကဗ်ာရဲ႕ တုိး တက္မႈဟာလည္း အဲဒီေခတ္ ဗမာလူငယ္တုိ႔ရဲ႕ ဆန္းသစ္မႈ ေက်းဇူးပါပဲ။ ၀ံသာႏုေခတ္မွာ ဆရာႀကီး သခင္ကုိ္ယ္ေတာ္မႈိင္း၊ ေခတ္စမ္းေခတ္မွာ မင္းသု၀ဏ္၊ ေဇာ္ဂ်ီ၊ စာေပသစ္ေခတ္/ တာရာေခတ္မွာ ဒဂုန္တာရာ၊ မုိးေ၀ေခတ္မွာ ေမာင္ေလးေအာင္၊ ေမာင္သင္းခုိင္ စသျဖင့္၊ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ ၉၀ ခုႏွစ္မ်ားမွာ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္၊ ေအာင္ခ်ိမ့္ စသျဖင့္၊ အဲဒီကေနမွ ယေန႔ကာလ ကဗ်ာေခတ္မ်ားကုိ ေတြ႕ၾကရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ပုိင္းျခား ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ဗမာလူငယ္ေတြဟာ အေရးေတာ္ပုံႀကီးေတြကုိ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကရၿပီး အဲဒီေခတ္ အေရးေတာ္ပုံႀကီးတစ္ခုၿပီးတုိင္း အေတြးအေခၚဆုိင္ရာမ်ား ျဖစ္ထြန္း က်ယ္ျပန္႔လာတတ္ကာ ဖန္တီးတဲ့ စာေပ/ ကဗ်ာအေပၚမွာ ႐ုိက္ခတ္တယ္လုိ႔ ယူဆခ်င္ပါတယ္။ ဘယ္လုိ အေရးေတာ္ပုံႀကီးေတြကို ႀကံဳခဲ့ ျဖတ္သန္းခဲ့ ၾကရပါသလဲဆုိတာဟာလည္း စိတ္၀င္စားစရာျဖစ္ပါတယ္။
၂။
၁၈၈၅ ပါေတာ္မူေႏွာင္းပုိင္း ၀ံသာႏုေခတ္ကုိ ျဖတ္သန္းရင္း တစ္စတစ္စ႐ုန္းကန္ရင္း (က) (၁၉၃၈-၃၉ အေထြေထြ သပိတ္ႀကီး) ၁၃၀၀ ျပည့္ အေရးေတာ္ပုံနဲ႔ (ခ) ၁၉၄၅ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး ဆုိတဲ့ ဖက္ဆစ္အေရးေတာ္ပုံႀကီး ႏွစ္ရပ္ ဟာျဖင့္ လူငယ္မ်ားၾကားမွာ အမ်ဳိးသားေရး၊ လြတ္လပ္ေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရး၊ ညီညြတ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဆုိရွယ္လစ္ေရး ဆုိတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြကုိ ႏႈိးဆြခဲ့သလုိ ဖန္တီးတဲ့ စာေပကဗ်ာမ်ားဟာလည္း အဲဒီ ႐ုိက္ခတ္ခ်က္မ်ားနဲ႔အတိ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ (ဂ) ၁၉၄၈ လြတ္လပ္ေရး ေခတ္နဲ႔ ေႏွာင္းပုိင္း တုိင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးနဲ႔အတူ ျပည္တြင္းစစ္ဟာ အာဏာရ လူတစ္စုရဲ႕ စနက္နဲ႔ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ဖူးပြင့္စ ဒီမုိကေရစီနဲ႔အတူ အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေတာ္မ်ား ျပန္လည္တည္တဲ့ ေခတ္ကာလထဲ ပဋိပကၡမ်ားစြာဟာ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကာလရဲ႕ စာေပကဗ်ာသမားမ်ားကုိ လူးလြန္႔ေစတဲ့ ခံစားခ်က္ကေတာ့ ျပည္တြင္း စစ္ရပ္စဲေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရး၊ ဆုိရွယ္လစ္ေရးေတြပါပဲ။ ဖဆ ဆုိရွယ္အုပ္စုနဲ႔ စစ္အုပ္စုတုိ႔ရဲ႕ လက္၀ါး ႐ုိက္အစမ္းအာဏာသိမ္းမႈကေတာ့ျဖင့္ ဗမာျပည္ရဲ႕ ၾကမၼာကုိ အေမွာင္ထဲမွာ လုံးလုံးဆုံးပါးေစခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ (ဃ) ၁၉၆၂ ေနာင္ျပည္တြင္းျပည္ဆုိရွယ္လစ္မ်က္ႏွာဖုံးနဲ႔ အေယာင္ေဆာင္ စစ္အုပ္စုရဲ႕ အာဏာသိမ္းျခင္းျဖစ္စဥ္ ႐ုိက္ခတ္ခ်က္ ကေတာ့ မဆုိစေလာက္ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ဟာ သေရာႀကီးခုိင္းခဲ့၊ ေသဆုံးခဲ့ရေတာ့တာပါပဲ။ ကဗ်ာဆရာမ်ားဟာ ဘာေတြ ခံစား၊ ဘာေတြေရးဖြဲ႕ၾကတယ္ဆုိတာကုိေတာ့ အထူးမေျပာလုိေတာ့ပါဘူး။ ၁၉၆၂ ဇူလုိင္ ၇ မွာကုိပဲ ပြဲဦးထြက္ လူသတ္ပြဲကုိ က်ဴးလြန္လုိ႔ စစ္အာဏာရွင္ရဲ႕ ဘီလူးဆုိင္းဆင့္သံဟာ မင္းသားမ်က္ႏွာဖုံးကြာက်ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိနဲ႔ ၇၄၊ ၇၅၊ ၇၆ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္တုိက္ပြဲ၀င္ႏွစ္ေတြကုိ ကဗ်ာဆရာေတြလည္း ျဖတ္သန္းရင္ဆုိင္ၾကရပါတယ္။ အေရးအႀကီး၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပုံႀကီးရဲ႕အဆက္လို႔ ဆုိႏုိင္တဲ့ (င) ၁၃၅၀ ျပည့္ ၁၉၈၈ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံႀကီးဟာလည္း ကဗ်ာ မ်ဳိးဆက္ တစ္ဆက္ကုိ ေပၚေပါက္ေစခဲ့ပါတယ္။ ရွစ္ေလးလုံးမ်ဳိးဆက္ေတြဟာ ၉၀ ခုႏွစ္ေတြမွာ ပုိမုိသည္းထန္စြာ ဖူးပြင့္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ စာေပကင္ေပတုိင္ေတြ မ်က္စိေအာက္မွာ ပုိမုိက်ယ္ျပန္႔လာတဲ့ ပုံသဏၭာန္ေတြ၊ ပုိမိုသိပ္သည္းလွ်ဳိ႕၀ွက္တဲ့ နိမိတ္ပုံ၊ စကားလုံးေတြနဲ႔ ေရွာင္တိမ္းရင္း ကုိယ့္ခံစားခ်က္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ေျပာဆုိခဲ့ၾကရပါတယ္။ အေတြးအေခၚအားျဖင့္ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ ဆန္႔က်င္ျခင္းနဲ႔အတူ လြတ္လပ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရးမ်ား ျဖစ္သလုိ တဖက္မွာလည္း တဆင့္ခံ ႐ုိက္ခတ္ ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ပုဂၢလိကမြန္းၾကပ္မႈမ်ားနဲ႔ ထြက္ေပါက္မဲ့ေ၀ဒနာလုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။ လူငယ္ထုကုိ ၆၂ အာဏာသိမ္းအစုိးရက ဘိန္းကင္းကေဇာ္နဲ႔ လမ္းသူရဲ ေခါင္းစဥ္တပ္ ဖ်က္ဆီးဖုိ႔ စီစဥ္ခဲ့သလုိ ၈၈ အာဏာလႊဲသိမ္းစစ္အုပ္စုဟာလည္း စုံလင္လွစြာ ေသာ နည္းလမ္းေပါင္းစုံနဲ႔ သတ္တာပါပဲ။ အဓိ္ကအားျဖင့္ေတာ့ ‘ အစုိးရဆန္႔က်င္ေရးကင္းစင္ေရး´ ပါပဲ။ လူငယ္ထု အေတြးအေခၚကုိ ေ၀၀ါးေအာင္၊ သမုိင္းသိစိတ္ မ်ဳိးဆက္ပ်က္သုန္းေအာင္ မည္မွ်ေဆာင္ရြက္ေစခဲ့ၾကေပမူ သတ္၍မေသ ခဲ့တာဟာ သမုိင္းသက္ေသေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ကဗ်ာအုပ္စုမ်ားကုိလည္း ထုိနည္းအတုိင္း ပုံသြင္းဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ အမွန္တရားျမတ္ႏုိးမႈ၊ မတရားမႈကုိ ဆန္႔က်င္ျခင္း ကဗ်ာ့ပင္မစိတ္ဓာတ္ဟာ ပြင့္ခဲ့တာပါပဲ။ အစိုးရအႀကိဳက္ ကဗ်ာအုပ္စုေတြ၊ ျပည္သူေက်ာခုိင္း ကဗ်ာအုပ္စုေတြ မ်ားျပားစြာ ေပၚထြန္းတည္ရွိခဲ့ေပမယ့္ ေခတ္ကာလမ်ားဟာ သမုိင္းအမႈိက္ေတြကုိ ခ်န္ထားခဲ့တာဟာလည္း သတိျပဳစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပန္ခ်ဳပ္ရရင္ ေခတ္ကာလနဲ႔ ကင္းကြာၿပီး၊ သမုိင္းေခတ္နဲ႔ ကင္းလြတ္ၿပီး ကဗ်ာဟာ မေနထုိင္ခဲ့တာဟာျဖင့္ ဗမာျပည္ရဲ႕ သီးျခား၀ိေသသနဲ႔ ထူးျခားမႈဆုိတာပါပဲ။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ကမၻာမွာ ေခတ္မမီေတာ့ဆုံး စစ္အာဏာရွင္အစုိးရလက္ေအာက္တုိင္းျပည္အနည္းစုထဲမွာ ဗမာျပည္ဟာ ကံဆုိးစြာနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနခဲ့ရသလုိ အဲဒီအစုိးရမ်ဳိးေအာက္က ကဗ်ာ၊ ကဗ်ာဆရာနဲ႔ အေတြးအေခၚဟာလည္း စစ္အာဏာရွင္ အစုိးရ လက္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ေရးကလြဲလို႔ က်န္တဲ့ ကြန္႔ျမဴးမႈမွန္သမွ်ဟာလည္း အရွည္သျဖင့္ ဆုပ္ကုိင္လုိ႔ မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ သမုိင္းေပးအေျခအေနအရကုိပဲ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း အၾကပ္အတည္းနဲ႔ ေ၀ဒနာနဲ႔ မတရားမႈဆန္႔က်င္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လူ႕အခြင့္အေရး၊ ဒီမုိကေရစီအေရး၊ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ေရး ဆုိတာေတြဟာ ျဖစ္တည္ခဲ့ရပါတယ္။
၃။
ကဗ်ာဆရာဟာ အၾကမ္းအားျဖင့္ ႏွစ္မ်ဳိး ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ ` သမုိင္းသိစိတ္´ ရွိတဲ့ ကဗ်ာဆရာနဲ႔ `သမုိင္း သိစိတ္´ မဲ့တဲ့ ကဗ်ာဆရာပါပဲ။
၄။
ပုံသဏၭာန္နဲ႔ အေၾကာင္းအရာ အျငင္းပြားခဲ့မႈေတြ၊ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပုံသဏၭာန္ အခ်င္းမ်ားခဲ့မႈေတြရဲ႕ အေျခခံဟာ သမုိင္းေခတ္ အခ်င္းအရာေတြရဲ႕ ခံယူမႈအဆက္ေတြလုိ႔ စဥ္းစားမိသလုိ ေက်ာ႐ုိးေတြလုိ႔ ယူဆခ်င္မိပါတယ္။
၅။
စာေပကုိ ႏုိင္ငံေရးရဲ႕ ႐ုိက္ခတ္ခ်က္၊ ေခတ္ရဲ႕ ႐ုိက္ခတ္ခ်က္လုိ႔ သေဘာမွ်ရင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အျမင့္ပ်ံ အေ၀းျမင္ မယ္လုိ႔လည္း နားလည္မိပါတယ္။ အျငင္းပြားလုိမယ့္ `ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ အႏုပညာ´ကုိေတာ့ျဖင့္ `ယင္အန္း´မွာပဲ ျပန္ေလ့လာဖုိ႔ ဆုိခ်င္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဆရာ ဒဂုန္တာရာ ေျပာတဲ့ `ဒီကေန႔ တုိင္းျပည္အဆုိးအေကာင္းသမုိင္းဟာ တုိ႔ဗမာသခင္မ်ားရဲ႕ ဆုိးေကာင္းသမုိင္းပါပဲ´ ဆုိတာကုိ စာေပနဲ႔ ဆက္စပ္ခ်င္ပါတယ္။ `မႈိင္း၊ ဆန္း၊ ဟိန္း´ တုိ႔ဗမာနဲ႔ ` ဗစိန္၊ ထြန္းအုပ္´ တုိ႔ဗမာရဲ႕ အဆက္ဟာ ဒီကေန႔ ဒီမုိကေရစီ လုိလာသူမ်ားနဲ႔ စစ္အုပ္စုမ်ားကုိ စီးဆင္းခဲ့တယ္လုိ႔ ယူပါတယ္။ ရွင္းေအာင္ဆုိရရင္ လက္၀ဲဂုိဏ္းနဲ႔ လက္ယာဂုိဏ္း၊ ထုိမွ လက္၀ဲဂုိဏ္းနဲ႔ လက္ယာ +စစ္အုပ္စုဂုိဏ္္း၊ ထုိမွ စစ္အာဏာရွင္ ဆန္႔က်င္ေရးနဲ႔ စစ္အုပ္စု(ဗုိလ္ေန၀င္းမွသည္ ဗုိလ္သိန္းစိန္) စသျဖင့္ ေျခရာအၾကမ္းဖ်ဥ္း ေကာက္ၾကည့္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာေပ အေတြး အေခၚမွာလည္း တၿပိဳင္တည္း အယူအဆေတြ ေပၚခဲ့ပါတယ္။ `ျပည္သူ႔အတြက္´၊ `အႏုပညာအတြက္´၊ ` ဘာအတြက္မွ မဟုတ္´ ဆုိတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာ့သမုိင္းေရးအေျခအေနအရ `အႏုပညာအတြက္´နဲ႔ ` ဘာအတြက္မွ မဟုတ္´ အယူအဆမ်ားဟာ အလုိအေလ်ာက္ကုိပဲ စစ္အုပ္စုဖိႏွိပ္သူအႀကိဳက္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ `ဗမာ့သမုိင္း အေျခအေနအရ´ ဆုိတာကုိ ကြၽန္ေတာ္ ထပ္မံေျပာပါမယ္။ ဒီေတာ့ကာ ကုိယ္ဟာ ဘယ္လုိ ကဗ်ာေရးသူလဲ၊ ဘာကဗ်ာေရးသူလဲဆုိတာ ျပႆနာျဖစ္လာပါတယ္။ ရယ္ရႊင္ဖြယ္ေျပာရရင္ လိပ္ျပာအေတာင္ပံတစ္ခ်က္ဟာ တစ္ဖက္မွာ မုန္တုိင္းက်ႏုိင္တယ္ ဆုိတာမ်ဳိး သင့္ေ၀ဒနာ တစ္စုံတရာတုိင္းဟာ ေခတ္ႀကီးနဲ႔ သက္ဆုိင္ပါတယ္။ ရယ္ရႊင္ဖြယ္ ထပ္ေျပာရရင္ ` ဘယ္သူ႔ အတြက္မွ မဟုတ္´ဘူးဆုိရင္ ကုိယ့္ဖာသာ ကုိယ္ပဲ သိမ္းထားပါ။ ဖတ္ပါ။ ` ဘယ္သူ႔အတြက္မွ မဟုတ္´ သူအခ်င္းခ်င္း ေပးဖတ္ပါ။ ေၾကာင္းက်ဳိးဆက္စပ္မႈကုိ ယုံၾကည္ရင္ ကုိယ္စီးတဲ့ ျမင္းကုိ အရည္လည္မယ္ ထင္ပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ ကဗ်ာ`ျမစ္´ႀကီး ရပ္တန႔္မေနဘဲ စီးဆင္းျခင္းသည္ပင္ အလွလုိ႔ ေတြးခ်င္ပါတယ္။ ေတြးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၆။
ကဗ်ာဆရာရွိေတာ့ ကဗ်ာေတြ ရွိလာပါတယ္။ ကဗ်ာေရႊေခတ္လုိ႔ ေျပာရမလုိပဲ ကဗ်ာေတြ အထူးပြင့္တဲ့ ယေန႔ကာလမွာ ကဗ်ာဆရာေထာင့္ကေျပာရရင္အင္မတန္ေပ်ာ္စရာ၊ ၾကည္ႏူးစရာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဘ၀၊ ဒီေလာကကုိ ေလွ်ာက္လာတဲ့သူ မ်ားစြာကုိလည္း အင္မတန္ေလးစားစရာျဖစ္ပါတယ္။ IQ,EQ ေရခ်ိန္အနိမ့္အျမင့္၊ သမုိင္းသိစိတ္ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ အထူအပါး၊ ေရးဖြဲ႕မႈပုံသဏၭာန္၊ စကားလုံးအားထုတ္သုံးစြဲမႈ၊ အသြင္အျပင္ျခားနားခ်က္ တူၾကမွာ မဟုတ္သလုိ အေရးႀကီးတဲ့ `ေစတနာ´ အရာလည္း ညီၾကမွာ မဟုတ္လုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။ ဒါကလည္း သဘာ၀က်တဲ့ လကၡဏာလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဗမာကဗ်ာရဲ႕ ကဗ်ာဘ႑ာသုိက္ဆီကုိ ျဖည့္ဆည္းၾကတာလုိ႔ ယုံၾကည္ရင္း ေလးစားဖြယ္ ျဖစ္ရပါတယ္။
၇။
ကဗ်ာ၊ ကဗ်ာဆရာ၊ ကဗ်ာစာအုပ္နဲ႔ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း(ကဗ်ာပရိသတ္)ဆုိတာ ရွိလာတဲ့အခါ ဒါမွမဟုတ္ ကဗ်ာဆရာဟာ ကဗ်ာကုိ အမ်ားဆီ ခ်ျပၿပီဆုိတဲ့အခါ ေရးသူနဲ႔ ဖတ္သူၾကားမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ (ထင္ပါတယ္)။ နားလည္တယ္ နားမလည္ဘူး၊ ဘာေတြမွန္းလည္း မသိဘူး၊ ေကာင္းေတာ့ ေကာင္းရဲ႕ ဘာဆုိလုိမွန္းမသိဘူး စတဲ့ အၾကပ္အတည္းမ်ားအျပင္ ျပည္ေတာင္းထဲက ပတၱျမားေတြထဲ `ဒါကေတာ့ အရည္မွီတဲ့ ပတၱျမား ဟဲ့´ ဆုိသလုိ ေကာက္ျပေပးမယ့္ ပညာရွင္ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ေစတနာအလုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ ေ၀ဖန္ေရး၊ မွန္ကန္တဲ့ ရည္ညႊန္းမႈမ်ားဟာ စာေပအက်ဳိး၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း အက်ဳိးအတြက္ လုိအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မွန္ကန္တဲ့ ခံစားတင္ျပမႈမ်ားဟာလည္း ကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းတစ္ရပ္လုိ႔ ထင္မိ ပါတယ္။ ဒါကုိ ေရွးကေန ယေန႔တုိင္ ျပဳလုပ္အားစုိက္ေပးခဲ့ၾကတာဟာ အထင္အရွားျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ-ဒဂုန္တာရာ၊ မင္းသု၀ဏ္၊ တုိ္က္စုိး၊ ေဇာ္ဂ်ီ၊ ေမာင္သာႏုိး၊ ေမာင္စြမ္းရည္၊ တင္မုိး၊ တကၠသုိလ္၀င္းမြန္၊ ျမဇင္၊ ေအာင္ေ၀း၊ တကၠသုိလ္ဘုန္းႏုိင္၊ ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္၊ ေမာင္သင္းခုိင္၊ ေမာင္စိမ္းနီ၊ သစၥာနီ၊ မ်ဳိးသန္႔၊ မ်ဳိးသန္႔၊ ၿဖိဳးထိန္၊ ေမာင္သာခ်ဳိ၊ ေအာင္ဘညိဳ၊ မင္းခက္ရဲ၊ ေအာင္ခင္ျမင့္၊ စုိင္း၀င္းျမင့္ စသျဖင့္ ဆရာမ်ားက ေ၀ဖန္ျခင္း၊ ရည္ညႊန္းျခင္း၊ ခံစားတင္ျပျခင္း တုိ႔ကုိ မိမိအယူအဆအလုိက္ ၊ တစ္ပုိဒ္ခ်င္း၊ တစ္အုပ္ခ်င္း တင္ျပခဲ့ဖူးတာကုိ အမွတ္ရမိပါတယ္။ သေဘာတူသည္ မတူသည္ထက္ `ေစတနာ´ တန္ဖုိးကုိ အထူးရည္မွတ္ ေက်းဇူး တင္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါဟာ ေဇယ်တု ေငြခ႐ုနဲ႔ ေကာင္းတဲ့ အမႈကုိ ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။
၈။
မင္းနဒီခ ဟာ ကဗ်ာဆရာတစ္ဦးျဖစ္သလုိ ကဗ်ာဖတ္သူ၊ ကဗ်ာဆုိင္ရာမ်ားကုိ အထူးစိတ္၀င္စားသူမုိ႔ အစားေကာင္းေတြ႕ရင္ မိတ္ေဆြေတြကုိ လက္တုိ႔ခ်င္တဲ့ ေစတနာဟာ ဒီစာအုပ္ကုိ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့တယ္လုိ႔ ထင္မိပါတယ္။ `နံရံကပ္စကၠဴေအာက္က သိပ္သည္းေသာ ထူထဲဆ အလႊာ´ မွာ သူ႔အားထုတ္မႈ၊ သူ႕ေစတနာနဲ႔ သူ႕အေရးအသားကုိ ခံစားမိၾကမယ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္။ ကဗ်ာေရးသူ အခ်င္းခ်င္း သူျပဳလုပ္တဲ့ စာအုပ္မွာ အမွာလုိလုိေရးေပးရတာဟာျဖင့္ စိတ္ မသက္သာေသာ္ျငား သူ႕အလုပ္ကုိ ေလးစားျခင္းျဖင့္ ကဗ်ာဆုိင္ရာ ကြၽန္ေတာ့္ဖီလင္မ်ားကုိ စပ္ယွက္တင္ျပခြင့္ ရတဲ့အတြက္ ကဗ်ာဆုိင္ရာသူ႕စာအုပ္ကုိ အထူးအေလးအနက္ထားမိပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ မလြယ္ကူတဲ့ ဒီစာအုပ္ျဖစ္ေပၚမႈထဲ၊ သူ႕အေရး အသား တစ္ပုဒ္ခ်င္း ျဖစ္ေပၚမႈထဲ သူ႕ေလ့လာမႈကုိပါ ဂုဏ္ျပဳမိပါတယ္။ နိဂုံးခ်ဳပ္ ဆုိရေသာ္
- သူဟာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ကဗ်ာၾကားက ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းကူးတံတားတစ္စင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
- ကဗ်ာနဲ႔ ကဗ်ာဆရာကုိ ကဗ်ာဖတ္သူထံ ေမတၱာနဲ႔ အခမဲ့ ကမ္းကူးေပးသူ ျမစ္ျပင္က ေလွထုိးသား၊ ကူးတုိ႔ေလွသမား တစ္ဦး လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ယဥ္ေက်းမႈ ေပါင္းကူးတံတားတစ္စင္းရဲ႕ အလုပ္ကုိ ထမ္းသူ၊ ေမတၱာအရင္းခံ ကူးတုိ႔ ေလွသမားအလုပ္ကုိ လုပ္ေပးသူ
`မင္းနဒီခ´
ထုိထုိေသာ ေကာင္းတဲ့ အမႈကုသုိလ္မ်ား ဆက္လက္လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ အထူးတုိက္တြန္းခ်င္မိပါတယ္။
ေလးစားစြာ
စံညိမ္းဦး
၆၊ေမ၊ ၂၀၁၅
၁။
ျမန္မာႏုိင္ငံ စာေပသမုိင္းေခတ္ေတြကုိ ၾကည့္ပါက အင္မတန္စိတ္၀င္စားစရာေတြ ရွိပါတယ္။ ဂႏၴ၀င္ေခတ္မ်ားလုိ႔ ဆုိတဲ့ ထီးနန္းၾကငွာန္းနဲ႔ ဘုန္းေတာ္ဘြဲ႕မ်ားအထူးျပဳရာစု ေနာက္ပုိင္း မႏၲေလးေခတ္ ၁၈၈၅ ပါေတာ္မူခ်ိန္က စလုိ႔ ေခတ္ တစ္ခုကုိ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ သမုိင္းေခတ္မ်ားနဲ႔ ျဖတ္သန္းအႏုပညာရွင္မ်ားၾကားက ေပၚထြက္လာတဲ့ စာေပဟာ မုိးေပၚက က်လာတာ မ်ဳိးမဟုတ္ပါဘူး။ ေခတ္ကာလရဲ႕ ႐ုိက္ခတ္မႈတစုံတရာနဲ႔ အၿမဲဆက္စပ္ေနတာဟာ ဓမၼတာပါပဲ။ ဗမာကဗ်ာရဲ႕ လာရာဟာလည္း ထီးရိပ္နန္းရိပ္ေအာက္က ထြက္လာရာကေန ကုိလုိနီေခတ္မွာ အေတြးအေခၚစတင္ခ်ဲ႕ထြင္လာတယ္လုိ႔ ယူဆၾကပါတယ္။ အစဥ္အလာပုံသဏၭာန္နဲ႔ အစဥ္အလာေတြးေခၚမႈမ်ားကေန ေရြ႕လ်ားလာခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အစဥ္အလာပုံသဏၭာန္ကုိ စြဲကုိင္ေပမယ့္ ခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့သလုိ အေတြးအေခၚဘက္မွာလည္း `လူထု´ အေျချပဳရေကာင္းမွန္း သိလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မည္သည့္ႏုိင္ငံမဆုိ `အသစ္´ ဖန္တီးတာဟာ`လူငယ္´ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာကဗ်ာရဲ႕ တုိး တက္မႈဟာလည္း အဲဒီေခတ္ ဗမာလူငယ္တုိ႔ရဲ႕ ဆန္းသစ္မႈ ေက်းဇူးပါပဲ။ ၀ံသာႏုေခတ္မွာ ဆရာႀကီး သခင္ကုိ္ယ္ေတာ္မႈိင္း၊ ေခတ္စမ္းေခတ္မွာ မင္းသု၀ဏ္၊ ေဇာ္ဂ်ီ၊ စာေပသစ္ေခတ္/ တာရာေခတ္မွာ ဒဂုန္တာရာ၊ မုိးေ၀ေခတ္မွာ ေမာင္ေလးေအာင္၊ ေမာင္သင္းခုိင္ စသျဖင့္၊ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ ၉၀ ခုႏွစ္မ်ားမွာ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္၊ ေအာင္ခ်ိမ့္ စသျဖင့္၊ အဲဒီကေနမွ ယေန႔ကာလ ကဗ်ာေခတ္မ်ားကုိ ေတြ႕ၾကရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ပုိင္းျခား ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ဗမာလူငယ္ေတြဟာ အေရးေတာ္ပုံႀကီးေတြကုိ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကရၿပီး အဲဒီေခတ္ အေရးေတာ္ပုံႀကီးတစ္ခုၿပီးတုိင္း အေတြးအေခၚဆုိင္ရာမ်ား ျဖစ္ထြန္း က်ယ္ျပန္႔လာတတ္ကာ ဖန္တီးတဲ့ စာေပ/ ကဗ်ာအေပၚမွာ ႐ုိက္ခတ္တယ္လုိ႔ ယူဆခ်င္ပါတယ္။ ဘယ္လုိ အေရးေတာ္ပုံႀကီးေတြကို ႀကံဳခဲ့ ျဖတ္သန္းခဲ့ ၾကရပါသလဲဆုိတာဟာလည္း စိတ္၀င္စားစရာျဖစ္ပါတယ္။
၂။
၁၈၈၅ ပါေတာ္မူေႏွာင္းပုိင္း ၀ံသာႏုေခတ္ကုိ ျဖတ္သန္းရင္း တစ္စတစ္စ႐ုန္းကန္ရင္း (က) (၁၉၃၈-၃၉ အေထြေထြ သပိတ္ႀကီး) ၁၃၀၀ ျပည့္ အေရးေတာ္ပုံနဲ႔ (ခ) ၁၉၄၅ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး ဆုိတဲ့ ဖက္ဆစ္အေရးေတာ္ပုံႀကီး ႏွစ္ရပ္ ဟာျဖင့္ လူငယ္မ်ားၾကားမွာ အမ်ဳိးသားေရး၊ လြတ္လပ္ေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရး၊ ညီညြတ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဆုိရွယ္လစ္ေရး ဆုိတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြကုိ ႏႈိးဆြခဲ့သလုိ ဖန္တီးတဲ့ စာေပကဗ်ာမ်ားဟာလည္း အဲဒီ ႐ုိက္ခတ္ခ်က္မ်ားနဲ႔အတိ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ (ဂ) ၁၉၄၈ လြတ္လပ္ေရး ေခတ္နဲ႔ ေႏွာင္းပုိင္း တုိင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးနဲ႔အတူ ျပည္တြင္းစစ္ဟာ အာဏာရ လူတစ္စုရဲ႕ စနက္နဲ႔ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ဖူးပြင့္စ ဒီမုိကေရစီနဲ႔အတူ အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေတာ္မ်ား ျပန္လည္တည္တဲ့ ေခတ္ကာလထဲ ပဋိပကၡမ်ားစြာဟာ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကာလရဲ႕ စာေပကဗ်ာသမားမ်ားကုိ လူးလြန္႔ေစတဲ့ ခံစားခ်က္ကေတာ့ ျပည္တြင္း စစ္ရပ္စဲေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရး၊ ဆုိရွယ္လစ္ေရးေတြပါပဲ။ ဖဆ ဆုိရွယ္အုပ္စုနဲ႔ စစ္အုပ္စုတုိ႔ရဲ႕ လက္၀ါး ႐ုိက္အစမ္းအာဏာသိမ္းမႈကေတာ့ျဖင့္ ဗမာျပည္ရဲ႕ ၾကမၼာကုိ အေမွာင္ထဲမွာ လုံးလုံးဆုံးပါးေစခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ (ဃ) ၁၉၆၂ ေနာင္ျပည္တြင္းျပည္ဆုိရွယ္လစ္မ်က္ႏွာဖုံးနဲ႔ အေယာင္ေဆာင္ စစ္အုပ္စုရဲ႕ အာဏာသိမ္းျခင္းျဖစ္စဥ္ ႐ုိက္ခတ္ခ်က္ ကေတာ့ မဆုိစေလာက္ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ဟာ သေရာႀကီးခုိင္းခဲ့၊ ေသဆုံးခဲ့ရေတာ့တာပါပဲ။ ကဗ်ာဆရာမ်ားဟာ ဘာေတြ ခံစား၊ ဘာေတြေရးဖြဲ႕ၾကတယ္ဆုိတာကုိေတာ့ အထူးမေျပာလုိေတာ့ပါဘူး။ ၁၉၆၂ ဇူလုိင္ ၇ မွာကုိပဲ ပြဲဦးထြက္ လူသတ္ပြဲကုိ က်ဴးလြန္လုိ႔ စစ္အာဏာရွင္ရဲ႕ ဘီလူးဆုိင္းဆင့္သံဟာ မင္းသားမ်က္ႏွာဖုံးကြာက်ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိနဲ႔ ၇၄၊ ၇၅၊ ၇၆ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္တုိက္ပြဲ၀င္ႏွစ္ေတြကုိ ကဗ်ာဆရာေတြလည္း ျဖတ္သန္းရင္ဆုိင္ၾကရပါတယ္။ အေရးအႀကီး၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပုံႀကီးရဲ႕အဆက္လို႔ ဆုိႏုိင္တဲ့ (င) ၁၃၅၀ ျပည့္ ၁၉၈၈ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံႀကီးဟာလည္း ကဗ်ာ မ်ဳိးဆက္ တစ္ဆက္ကုိ ေပၚေပါက္ေစခဲ့ပါတယ္။ ရွစ္ေလးလုံးမ်ဳိးဆက္ေတြဟာ ၉၀ ခုႏွစ္ေတြမွာ ပုိမုိသည္းထန္စြာ ဖူးပြင့္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ စာေပကင္ေပတုိင္ေတြ မ်က္စိေအာက္မွာ ပုိမုိက်ယ္ျပန္႔လာတဲ့ ပုံသဏၭာန္ေတြ၊ ပုိမိုသိပ္သည္းလွ်ဳိ႕၀ွက္တဲ့ နိမိတ္ပုံ၊ စကားလုံးေတြနဲ႔ ေရွာင္တိမ္းရင္း ကုိယ့္ခံစားခ်က္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ေျပာဆုိခဲ့ၾကရပါတယ္။ အေတြးအေခၚအားျဖင့္ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ ဆန္႔က်င္ျခင္းနဲ႔အတူ လြတ္လပ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရးမ်ား ျဖစ္သလုိ တဖက္မွာလည္း တဆင့္ခံ ႐ုိက္ခတ္ ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ပုဂၢလိကမြန္းၾကပ္မႈမ်ားနဲ႔ ထြက္ေပါက္မဲ့ေ၀ဒနာလုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။ လူငယ္ထုကုိ ၆၂ အာဏာသိမ္းအစုိးရက ဘိန္းကင္းကေဇာ္နဲ႔ လမ္းသူရဲ ေခါင္းစဥ္တပ္ ဖ်က္ဆီးဖုိ႔ စီစဥ္ခဲ့သလုိ ၈၈ အာဏာလႊဲသိမ္းစစ္အုပ္စုဟာလည္း စုံလင္လွစြာ ေသာ နည္းလမ္းေပါင္းစုံနဲ႔ သတ္တာပါပဲ။ အဓိ္ကအားျဖင့္ေတာ့ ‘ အစုိးရဆန္႔က်င္ေရးကင္းစင္ေရး´ ပါပဲ။ လူငယ္ထု အေတြးအေခၚကုိ ေ၀၀ါးေအာင္၊ သမုိင္းသိစိတ္ မ်ဳိးဆက္ပ်က္သုန္းေအာင္ မည္မွ်ေဆာင္ရြက္ေစခဲ့ၾကေပမူ သတ္၍မေသ ခဲ့တာဟာ သမုိင္းသက္ေသေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ကဗ်ာအုပ္စုမ်ားကုိလည္း ထုိနည္းအတုိင္း ပုံသြင္းဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ အမွန္တရားျမတ္ႏုိးမႈ၊ မတရားမႈကုိ ဆန္႔က်င္ျခင္း ကဗ်ာ့ပင္မစိတ္ဓာတ္ဟာ ပြင့္ခဲ့တာပါပဲ။ အစိုးရအႀကိဳက္ ကဗ်ာအုပ္စုေတြ၊ ျပည္သူေက်ာခုိင္း ကဗ်ာအုပ္စုေတြ မ်ားျပားစြာ ေပၚထြန္းတည္ရွိခဲ့ေပမယ့္ ေခတ္ကာလမ်ားဟာ သမုိင္းအမႈိက္ေတြကုိ ခ်န္ထားခဲ့တာဟာလည္း သတိျပဳစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပန္ခ်ဳပ္ရရင္ ေခတ္ကာလနဲ႔ ကင္းကြာၿပီး၊ သမုိင္းေခတ္နဲ႔ ကင္းလြတ္ၿပီး ကဗ်ာဟာ မေနထုိင္ခဲ့တာဟာျဖင့္ ဗမာျပည္ရဲ႕ သီးျခား၀ိေသသနဲ႔ ထူးျခားမႈဆုိတာပါပဲ။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ကမၻာမွာ ေခတ္မမီေတာ့ဆုံး စစ္အာဏာရွင္အစုိးရလက္ေအာက္တုိင္းျပည္အနည္းစုထဲမွာ ဗမာျပည္ဟာ ကံဆုိးစြာနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနခဲ့ရသလုိ အဲဒီအစုိးရမ်ဳိးေအာက္က ကဗ်ာ၊ ကဗ်ာဆရာနဲ႔ အေတြးအေခၚဟာလည္း စစ္အာဏာရွင္ အစုိးရ လက္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ေရးကလြဲလို႔ က်န္တဲ့ ကြန္႔ျမဴးမႈမွန္သမွ်ဟာလည္း အရွည္သျဖင့္ ဆုပ္ကုိင္လုိ႔ မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ သမုိင္းေပးအေျခအေနအရကုိပဲ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း အၾကပ္အတည္းနဲ႔ ေ၀ဒနာနဲ႔ မတရားမႈဆန္႔က်င္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လူ႕အခြင့္အေရး၊ ဒီမုိကေရစီအေရး၊ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ေရး ဆုိတာေတြဟာ ျဖစ္တည္ခဲ့ရပါတယ္။
၃။
ကဗ်ာဆရာဟာ အၾကမ္းအားျဖင့္ ႏွစ္မ်ဳိး ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ ` သမုိင္းသိစိတ္´ ရွိတဲ့ ကဗ်ာဆရာနဲ႔ `သမုိင္း သိစိတ္´ မဲ့တဲ့ ကဗ်ာဆရာပါပဲ။
၄။
ပုံသဏၭာန္နဲ႔ အေၾကာင္းအရာ အျငင္းပြားခဲ့မႈေတြ၊ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပုံသဏၭာန္ အခ်င္းမ်ားခဲ့မႈေတြရဲ႕ အေျခခံဟာ သမုိင္းေခတ္ အခ်င္းအရာေတြရဲ႕ ခံယူမႈအဆက္ေတြလုိ႔ စဥ္းစားမိသလုိ ေက်ာ႐ုိးေတြလုိ႔ ယူဆခ်င္မိပါတယ္။
၅။
စာေပကုိ ႏုိင္ငံေရးရဲ႕ ႐ုိက္ခတ္ခ်က္၊ ေခတ္ရဲ႕ ႐ုိက္ခတ္ခ်က္လုိ႔ သေဘာမွ်ရင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အျမင့္ပ်ံ အေ၀းျမင္ မယ္လုိ႔လည္း နားလည္မိပါတယ္။ အျငင္းပြားလုိမယ့္ `ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ အႏုပညာ´ကုိေတာ့ျဖင့္ `ယင္အန္း´မွာပဲ ျပန္ေလ့လာဖုိ႔ ဆုိခ်င္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဆရာ ဒဂုန္တာရာ ေျပာတဲ့ `ဒီကေန႔ တုိင္းျပည္အဆုိးအေကာင္းသမုိင္းဟာ တုိ႔ဗမာသခင္မ်ားရဲ႕ ဆုိးေကာင္းသမုိင္းပါပဲ´ ဆုိတာကုိ စာေပနဲ႔ ဆက္စပ္ခ်င္ပါတယ္။ `မႈိင္း၊ ဆန္း၊ ဟိန္း´ တုိ႔ဗမာနဲ႔ ` ဗစိန္၊ ထြန္းအုပ္´ တုိ႔ဗမာရဲ႕ အဆက္ဟာ ဒီကေန႔ ဒီမုိကေရစီ လုိလာသူမ်ားနဲ႔ စစ္အုပ္စုမ်ားကုိ စီးဆင္းခဲ့တယ္လုိ႔ ယူပါတယ္။ ရွင္းေအာင္ဆုိရရင္ လက္၀ဲဂုိဏ္းနဲ႔ လက္ယာဂုိဏ္း၊ ထုိမွ လက္၀ဲဂုိဏ္းနဲ႔ လက္ယာ +စစ္အုပ္စုဂုိဏ္္း၊ ထုိမွ စစ္အာဏာရွင္ ဆန္႔က်င္ေရးနဲ႔ စစ္အုပ္စု(ဗုိလ္ေန၀င္းမွသည္ ဗုိလ္သိန္းစိန္) စသျဖင့္ ေျခရာအၾကမ္းဖ်ဥ္း ေကာက္ၾကည့္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာေပ အေတြး အေခၚမွာလည္း တၿပိဳင္တည္း အယူအဆေတြ ေပၚခဲ့ပါတယ္။ `ျပည္သူ႔အတြက္´၊ `အႏုပညာအတြက္´၊ ` ဘာအတြက္မွ မဟုတ္´ ဆုိတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာ့သမုိင္းေရးအေျခအေနအရ `အႏုပညာအတြက္´နဲ႔ ` ဘာအတြက္မွ မဟုတ္´ အယူအဆမ်ားဟာ အလုိအေလ်ာက္ကုိပဲ စစ္အုပ္စုဖိႏွိပ္သူအႀကိဳက္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ `ဗမာ့သမုိင္း အေျခအေနအရ´ ဆုိတာကုိ ကြၽန္ေတာ္ ထပ္မံေျပာပါမယ္။ ဒီေတာ့ကာ ကုိယ္ဟာ ဘယ္လုိ ကဗ်ာေရးသူလဲ၊ ဘာကဗ်ာေရးသူလဲဆုိတာ ျပႆနာျဖစ္လာပါတယ္။ ရယ္ရႊင္ဖြယ္ေျပာရရင္ လိပ္ျပာအေတာင္ပံတစ္ခ်က္ဟာ တစ္ဖက္မွာ မုန္တုိင္းက်ႏုိင္တယ္ ဆုိတာမ်ဳိး သင့္ေ၀ဒနာ တစ္စုံတရာတုိင္းဟာ ေခတ္ႀကီးနဲ႔ သက္ဆုိင္ပါတယ္။ ရယ္ရႊင္ဖြယ္ ထပ္ေျပာရရင္ ` ဘယ္သူ႔ အတြက္မွ မဟုတ္´ဘူးဆုိရင္ ကုိယ့္ဖာသာ ကုိယ္ပဲ သိမ္းထားပါ။ ဖတ္ပါ။ ` ဘယ္သူ႔အတြက္မွ မဟုတ္´ သူအခ်င္းခ်င္း ေပးဖတ္ပါ။ ေၾကာင္းက်ဳိးဆက္စပ္မႈကုိ ယုံၾကည္ရင္ ကုိယ္စီးတဲ့ ျမင္းကုိ အရည္လည္မယ္ ထင္ပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ ကဗ်ာ`ျမစ္´ႀကီး ရပ္တန႔္မေနဘဲ စီးဆင္းျခင္းသည္ပင္ အလွလုိ႔ ေတြးခ်င္ပါတယ္။ ေတြးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၆။
ကဗ်ာဆရာရွိေတာ့ ကဗ်ာေတြ ရွိလာပါတယ္။ ကဗ်ာေရႊေခတ္လုိ႔ ေျပာရမလုိပဲ ကဗ်ာေတြ အထူးပြင့္တဲ့ ယေန႔ကာလမွာ ကဗ်ာဆရာေထာင့္ကေျပာရရင္အင္မတန္ေပ်ာ္စရာ၊ ၾကည္ႏူးစရာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဘ၀၊ ဒီေလာကကုိ ေလွ်ာက္လာတဲ့သူ မ်ားစြာကုိလည္း အင္မတန္ေလးစားစရာျဖစ္ပါတယ္။ IQ,EQ ေရခ်ိန္အနိမ့္အျမင့္၊ သမုိင္းသိစိတ္ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ အထူအပါး၊ ေရးဖြဲ႕မႈပုံသဏၭာန္၊ စကားလုံးအားထုတ္သုံးစြဲမႈ၊ အသြင္အျပင္ျခားနားခ်က္ တူၾကမွာ မဟုတ္သလုိ အေရးႀကီးတဲ့ `ေစတနာ´ အရာလည္း ညီၾကမွာ မဟုတ္လုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။ ဒါကလည္း သဘာ၀က်တဲ့ လကၡဏာလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဗမာကဗ်ာရဲ႕ ကဗ်ာဘ႑ာသုိက္ဆီကုိ ျဖည့္ဆည္းၾကတာလုိ႔ ယုံၾကည္ရင္း ေလးစားဖြယ္ ျဖစ္ရပါတယ္။
၇။
ကဗ်ာ၊ ကဗ်ာဆရာ၊ ကဗ်ာစာအုပ္နဲ႔ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း(ကဗ်ာပရိသတ္)ဆုိတာ ရွိလာတဲ့အခါ ဒါမွမဟုတ္ ကဗ်ာဆရာဟာ ကဗ်ာကုိ အမ်ားဆီ ခ်ျပၿပီဆုိတဲ့အခါ ေရးသူနဲ႔ ဖတ္သူၾကားမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ (ထင္ပါတယ္)။ နားလည္တယ္ နားမလည္ဘူး၊ ဘာေတြမွန္းလည္း မသိဘူး၊ ေကာင္းေတာ့ ေကာင္းရဲ႕ ဘာဆုိလုိမွန္းမသိဘူး စတဲ့ အၾကပ္အတည္းမ်ားအျပင္ ျပည္ေတာင္းထဲက ပတၱျမားေတြထဲ `ဒါကေတာ့ အရည္မွီတဲ့ ပတၱျမား ဟဲ့´ ဆုိသလုိ ေကာက္ျပေပးမယ့္ ပညာရွင္ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ေစတနာအလုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ ေ၀ဖန္ေရး၊ မွန္ကန္တဲ့ ရည္ညႊန္းမႈမ်ားဟာ စာေပအက်ဳိး၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း အက်ဳိးအတြက္ လုိအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မွန္ကန္တဲ့ ခံစားတင္ျပမႈမ်ားဟာလည္း ကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းတစ္ရပ္လုိ႔ ထင္မိ ပါတယ္။ ဒါကုိ ေရွးကေန ယေန႔တုိင္ ျပဳလုပ္အားစုိက္ေပးခဲ့ၾကတာဟာ အထင္အရွားျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ-ဒဂုန္တာရာ၊ မင္းသု၀ဏ္၊ တုိ္က္စုိး၊ ေဇာ္ဂ်ီ၊ ေမာင္သာႏုိး၊ ေမာင္စြမ္းရည္၊ တင္မုိး၊ တကၠသုိလ္၀င္းမြန္၊ ျမဇင္၊ ေအာင္ေ၀း၊ တကၠသုိလ္ဘုန္းႏုိင္၊ ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္၊ ေမာင္သင္းခုိင္၊ ေမာင္စိမ္းနီ၊ သစၥာနီ၊ မ်ဳိးသန္႔၊ မ်ဳိးသန္႔၊ ၿဖိဳးထိန္၊ ေမာင္သာခ်ဳိ၊ ေအာင္ဘညိဳ၊ မင္းခက္ရဲ၊ ေအာင္ခင္ျမင့္၊ စုိင္း၀င္းျမင့္ စသျဖင့္ ဆရာမ်ားက ေ၀ဖန္ျခင္း၊ ရည္ညႊန္းျခင္း၊ ခံစားတင္ျပျခင္း တုိ႔ကုိ မိမိအယူအဆအလုိက္ ၊ တစ္ပုိဒ္ခ်င္း၊ တစ္အုပ္ခ်င္း တင္ျပခဲ့ဖူးတာကုိ အမွတ္ရမိပါတယ္။ သေဘာတူသည္ မတူသည္ထက္ `ေစတနာ´ တန္ဖုိးကုိ အထူးရည္မွတ္ ေက်းဇူး တင္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါဟာ ေဇယ်တု ေငြခ႐ုနဲ႔ ေကာင္းတဲ့ အမႈကုိ ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။
၈။
မင္းနဒီခ ဟာ ကဗ်ာဆရာတစ္ဦးျဖစ္သလုိ ကဗ်ာဖတ္သူ၊ ကဗ်ာဆုိင္ရာမ်ားကုိ အထူးစိတ္၀င္စားသူမုိ႔ အစားေကာင္းေတြ႕ရင္ မိတ္ေဆြေတြကုိ လက္တုိ႔ခ်င္တဲ့ ေစတနာဟာ ဒီစာအုပ္ကုိ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့တယ္လုိ႔ ထင္မိပါတယ္။ `နံရံကပ္စကၠဴေအာက္က သိပ္သည္းေသာ ထူထဲဆ အလႊာ´ မွာ သူ႔အားထုတ္မႈ၊ သူ႕ေစတနာနဲ႔ သူ႕အေရးအသားကုိ ခံစားမိၾကမယ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္။ ကဗ်ာေရးသူ အခ်င္းခ်င္း သူျပဳလုပ္တဲ့ စာအုပ္မွာ အမွာလုိလုိေရးေပးရတာဟာျဖင့္ စိတ္ မသက္သာေသာ္ျငား သူ႕အလုပ္ကုိ ေလးစားျခင္းျဖင့္ ကဗ်ာဆုိင္ရာ ကြၽန္ေတာ့္ဖီလင္မ်ားကုိ စပ္ယွက္တင္ျပခြင့္ ရတဲ့အတြက္ ကဗ်ာဆုိင္ရာသူ႕စာအုပ္ကုိ အထူးအေလးအနက္ထားမိပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ မလြယ္ကူတဲ့ ဒီစာအုပ္ျဖစ္ေပၚမႈထဲ၊ သူ႕အေရး အသား တစ္ပုဒ္ခ်င္း ျဖစ္ေပၚမႈထဲ သူ႕ေလ့လာမႈကုိပါ ဂုဏ္ျပဳမိပါတယ္။ နိဂုံးခ်ဳပ္ ဆုိရေသာ္
- သူဟာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ကဗ်ာၾကားက ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းကူးတံတားတစ္စင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
- ကဗ်ာနဲ႔ ကဗ်ာဆရာကုိ ကဗ်ာဖတ္သူထံ ေမတၱာနဲ႔ အခမဲ့ ကမ္းကူးေပးသူ ျမစ္ျပင္က ေလွထုိးသား၊ ကူးတုိ႔ေလွသမား တစ္ဦး လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ယဥ္ေက်းမႈ ေပါင္းကူးတံတားတစ္စင္းရဲ႕ အလုပ္ကုိ ထမ္းသူ၊ ေမတၱာအရင္းခံ ကူးတုိ႔ ေလွသမားအလုပ္ကုိ လုပ္ေပးသူ
`မင္းနဒီခ´
ထုိထုိေသာ ေကာင္းတဲ့ အမႈကုသုိလ္မ်ား ဆက္လက္လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ အထူးတုိက္တြန္းခ်င္မိပါတယ္။
ေလးစားစြာ
စံညိမ္းဦး
၆၊ေမ၊ ၂၀၁၅
No comments:
Post a Comment